Theo cơ quan chức năng cho hay, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do hoạt động khai thác cát gây nên.

Toàn bộ mũi kè L06 đã đổ gãy

Theo tìm hiểu, Dự án xây dựng kè nắn dòng có tổng mức đầu tư 84.110.125.000 đồng, do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam làm chủ đầu tư. Sau đó, dự án được giao cho Ban quản lý các dự án đường Thủy - PMU-W (Bộ Giao thông Vận tải) là đại diện chủ đầu tư. Nhà thầu chính là Liên danh Thanh Xuân và Vinacco thực hiện.

Bản thiết kế Dự án kè chỉnh trị (nắn dòng) trên sông Hồng

Mục tiêu của việc xây dựng dự án này nhằm chỉnh trị dòng chảy, nắn dòng chảy ra giữa để thực hiện việc bồi lấp tự nhiên, tránh tình trạng sạt lở đất nông nghiệp và bảo vệ hành lang an toàn đê tả sông Hồng, trên địa bàn 2 xã Trung Hà và Tiến Thịnh.

Dự án có tất cả 6 mũi kè, thứ tự là L01, L02, L03, L04, L05 và L06, với thứ tự độ dài của bờ kè chạy thẳng từ trong bờ ra ngoài lòng sông là: 799.64m, 501.21m, 319.15m, 192.4m, 151.73m, và 211.42m.

Theo thiết kế công trình thì mũi kè L06 có tổng chiều dài là 211.42m, kết cấu mỏ hàn chỉnh trị dạng bê tông cốt thép, có dầm mũ bằng bê tông cốt thép kết hợp đá đổ: Chiều cao tới đỉnh kè là +9,5 mét; cọc bê tông cốt thép có kích thước tiết diện cọc là 40 cm x 40 cm. Bước cọc theo phương dọc kè 1 hàng cọc a=1,2m: 2 hàng cọc a=1.5m. Bước cọc theo phương ngang kè: a=1.2m. Độ xiên cọc chống 6:1.

Lăng thể đá: Chiều rộng đỉnh 3 m, mái dốc thượng lưu m=1,5m, mái dốc hạ lưu m=2. Cao trình đỉnh tại gốc kè +9,5m. Cao trình đỉnh tại mũi kè: +1.0m.

Phạm vi, kết cấu chống xói: Phạm vi chống xói thượng lưu thân kè là 6m. Phạm vi chống xói hạ lưu thân kè là 12m. Kết cấu chống xói: bằng thảm đá (khung thép bọc nhựa PVC), kích thước 6m x 2m x 0.3m, và rọ tre kích thước 1,5m x 1m x 0,3m.

Đá hộc lõi kè là 10 – 100kg/viên lớp dưới, cao trình +0,3m; Đá lát lớp trên D>35 dày 70cm.

Đầu kè phía thượng lưu kết cấu: Vải đại kỹ thuật, đá dăm 4x6 dày 20cm, đá hộc loại D>35 dày 50cm.

Toàn bộ mũi kè L06 thuộc Dự án kè chỉnh trị (nắn dòng) trên sông Hồng gần như đã đổ, gãy hoàn toàn

Với tổng số vốn đầu tư xây dựng là hơn 84 tỷ đồng, cùng thiết kế theo những quy chuẩn như trên. Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên, tại mũi kè L06 thuộc Dự án kè chỉnh trị (nắn dòng) trên sông Hồng thuộc địa bàn xã Tiến Thịnh (Mê Linh, Hà Nội), toàn bộ mũi kè L06 với tổng chiều dài 211.42m từ bờ chạy thẳng ra sông đã bị gãy, đổ gập hoàn toàn.

Bờ kè gẫy đổ là do hoạt động khai thác cát?

Liên quan tới sự việc trên, ông Đoàn Xuân Thủy, Chủ tịch UBND xã Tiến Thịnh (Mê Linh, Hà Nội) cho biết: “Vị trí mũi kè L06 này đã bị gãy đổ nhiều tháng nay. Tuy nhiên, đó là vị trí dưới sông, không phải công trình do xã quản lý nên cũng không nắm rõ”.

Ông Nguyễn Văn Thưởng, Trưởng phòng Quản lý 2 - Ban Quản lý các dự án đường Thủy (Bộ Giao thông Vận tải) cho biết: “Mục đích của dự án này nhằm chỉnh trị dòng chảy, tạo luồng cho chảy ra giữa dòng sông, tránh tình trạng sạt lở bờ sông và đe dọa an toàn đê tả sông Hồng, bảo đảm cho giao thông đường thủy được thuận tiện.

Ông Nguyễn Văn Thưởng, Trưởng phòng Quản lý 2 - Ban Quản lý các dự án đường Thủy (Bộ Giao thông Vận tải): Một trong những nguyên nhân dẫn tới mũi kè L06 đổ, gãy là do hoạt động khai thác cát?

Tuy nhiên, trong thời gian khoảng 1 năm trở lại đây, tại vị trí này luôn trọng tình trạng báo động đỏ về hoạt động khai thác cát, quá trình kè này phát huy tác dụng là thời điểm cát được bồi lấp. Tại đây, do cát đẹp nên việc kiểm soát hoạt động khai thác cát là điều vô cùng khó khăn và cũng là một trong những nguyên nhân có thể gây nên tình trạng đổ kè…”.

Cũng theo ông Thưởng, tại các điểm xen giữa các mũi kè, có nhiều bãi tập kết cát của nhiều hộ kinh doanh cát sỏi trên địa bàn. Họ nạo vét khối lượng cát tại đó nhằm mục đích đưa tầu vào tập kết hàng hóa. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra sự việc trên.

Điểm mỏ khai thác trên sông Hồng của Công ty CP Khoáng sản Hoàng Phát Thủ đô

Từ thông tin nêu trên, được biết trên địa bàn xã Trung Hà (Vĩnh Phúc), đã cấp phép cho 2 doanh nghiệp là Công ty Khoáng sản Hoàng Phát Thủ đô và Công ty TNHH An Viên, khai thác cát trên sông Hồng làm vật liệu xây dựng thông thường.

Cụ thể, ngày 25/5/2015, UBND tỉnh Vĩnh Phúc ban hành Giấy phép số 1346/GP-UBND (thời hạn 12 năm) về việc cho phép Công ty CP Khoáng sản Hoàng Phát Thủ đô khai thác cát sông Hồng (khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường) thuộc xã Trung Hà, diện tích 32,57 ha, mức sâu khai thác đến có +2,5m; trữ lượng công suất khai thác, sản lượng khai thác 30.000 m3/năm; mức sâu đến cao trình tuyệt đối cost + 2,5m; trữ lượng khai thác 803.935 m3 và công suất khai thác 84.000 m3/năm.

Điểm mỏ khai thác trên sông Hồng của Công ty TNHH An Viên 

Tại Giấy phép số 1907/GP-UBND của UBND tỉnh Vĩnh Phúc cấp phép cho Công ty TNHH An Viên ngày 14/7/2015, cho phép doanh nghiệp này khai thác cát trên sông Hồng làm vật liệu xây dựng thông thường tại điểm mỏ xã Trung Hà, diện tích 3.6 ha; công suất khai thác là 21.000 m3/năm; thời gian thực hiện là 5 năm bắt đầu từ ngày được cấp phép.

Cũng theo nhiều người dân sống quanh khu vực này cho biết, khoảng hơn 1 năm nay, tình trạng khai thác cát luôn diễn ra hết sức phức tạp, nhiều khi có cả trăm chiếc tầu hút, tầu quốc tham gia khai thác, tạo nên khung cảnh vô cùng nhốn nháo trên sông Hồng. Người dân lo ngại về việc mất đất, gây sạt lở, sập gẫy bờ kè, thế nhưng chính quyền nơi đây thì dường như đang "bỏ ngoài tai" sự việc nghiêm trọng này?

Thương hiệu & Công luận sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Hà Long – Tống Trường