Theo báo cáo của Tổng cục Thủy sản, ước năm 2021, tốc độ tăng giá trị sản xuất thủy sản đạt 3,01% so với năm 2020, tổng sản lượng đạt 8,73 triệu tấn, tăng 1% so với năm 2020 (8,64 triệu tấn), trong đó sản lượng khai thác đạt 3,92 triệu tấn, tăng 0,9% với năm 2020 (3,88 triệu tấn), nuôi trồng đạt 4,8 triệu tấn, tăng 1% với năm 2020 (4,76 triệu tấn).

Ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết, năm vừa qua nếu nhìn tình hình thời tiết thì tương đối thuận lợi cho nuôi trồng và khai thác thủy sản. Tuy nhiên, khó khăn chính là đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, tác động đến đời sống, kinh tế - xã hội, làm đứt gãy các chuỗi cung ứng toàn cầu và gây ảnh hưởng trực tiếp tới sản xuất, hoạt động xuất nhập khẩu, tiêu thụ sản phẩm thủy sản.

Cùng với đó, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn tại đồng bằng sông Cửu Long diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản. Giá thức ăn, cước phí vận chuyển quốc tế, giá nhiên liệu tăng cao kỷ lục trong vài năm gần đây (trong đó giá dầu tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2020) ảnh hưởng nhiều tới hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu thủy sản Việt Nam. Việc Ủy ban Châu Âu tiếp tục giữ cảnh báo “Thẻ vàng” đối với thủy sản khai thác của Việt Nam gây ra nhiều khó khăn để thủy sản Việt Nam vào thị trường Châu Âu.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng cho rằng, việc kinh tế thế giới tăng trưởng trở lại sau khi chiến lược tiêm vaccine được thực hiện, lợi thế từ việc tận dụng các ưu đãi của hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương là những yếu tố thuận lợi để ngành thủy sản tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng trong năm 2022. 

Theo ông Bành Quang Hạ, Giám đốc Công ty cổ phần Đông lạnh Quy Nhơn, dù gặp không ít khó khăn, nhất là bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, nhưng trong năm qua doanh nghiệp đã nỗ lực vượt khó để đảm bảo sản xuất. Đặc biệt thời gian này, nỗ lực tổ chức sản xuất theo phương thức “3 tại chỗ” và “1 cung đường 2 điểm đến” để duy trì hoạt động.

Từ nay đến cuối năm, đơn hàng của doanh nghiệp còn khá nhiều. Hiện các hoạt động kinh tế ở Bình Định đang dần hồi phục trong trạng thái bình thường mới, tùy diễn biến từng giai đoạn chúng tôi sẽ tổ chức sản xuất phù hợp để hoàn thành kế hoạch sản xuất trong năm nay, ông chia sẻ.

Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty Sao Ta cũng cho biết, khi giãn cách xã hội, doanh nghiệp chỉ có thể duy trì 40% công suất, lực lượng công nhân từ giữa tháng 7 đến giữa tháng 8. Sau đó, tỉnh Sóc Trăng nới lỏng giãn cách xã hội, Sao Ta tăng dần công suất nhà máy, đạt 80% công suất vào ngày 16/9 và thời gian này, nhà máy hoạt động 100% để có sản phẩm trả đơn hàng cho các đối tác.

Ghi nhận từ thực tế, Nghị quyết 128 của Chính phủ đã có tác động lớn khi doanh nghiệp được trao quyền chủ động lên phương án tổ chức sản xuất phù hợp, linh hoạt.

Ngành thủy sản cũng đã lấy lại đà phục hồi khi nhiều doanh nghiệp chuyển hướng mua vật tư từ các tỉnh thay cho TP. Hồ Chí Minh. Việc tăng nguyên liệu nhập khẩu để chế biến khi nguồn ngư dân đánh bắt còn hạn chế cũng đã giúp tận dụng cơ hội thị trường cuối năm. Đặc biệt, trong điều kiện khó đưa dịch bệnh về con số 0, việc có một bộ phận chuyên theo dõi sức khỏe công nhân được nhiều doanh nghiệp chế biến nông thuỷ sản đánh giá là rất cần thiết để đảm bảo duy trì sản xuất.

Việc phục hồi này đã bù đắp được lượng thâm hụt sâu về kim ngạch xuất khẩu trong quý III/2021 (tháng 8/2021 giảm 26,8% và cả quý III/2021 giảm 24,1% so với cùng kỳ năm 2020) nhờ tranh thủ được nhu cầu nhập khẩu thủy sản của thế giới đang tăng cao vào cuối năm 2021.

Kim ngạch xuất khẩu thủy sản đã phục hồi nhanh chóng vào tháng 10/2021 ngay khi Nghị quyết 128 có hiệu lực, đưa tổng kim ngạch 10 tháng 2021 đạt gần 7,1 tỷ USD, cao hơn 2,1% so với cùng kỳ 2020 và bật tăng cao trong tháng 11/2021, đưa tổng kim ngạch 11 tháng đầu năm đạt 8,034 tỷ USD, cao hơn 4,6% so với cùng kỳ.

Dịch bệnh Covid-19 vẫn tiếp diễn khó lường nhưng với việc “khai thông” vừa chống dịch, vừa sản xuất xuất khẩu của Nghị quyết 128, dự kiến kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam năm nay sẽ đạt khoảng 8,7 tỷ USD, tăng 3% so với năm 2020.

Mặc dù còn nhiều khó khăn và nhiều doanh nghiệp có thể không có lợi nhuận, thậm chí vẫn đang phải gánh lỗ nhưng việc kim ngạch xuất khẩu thủy sản tăng trưởng ấn tượng vào cuối năm 2021 sẽ tạo đà cho ngành thủy sản Việt Nam tiếp tục tăng trưởng trong năm 2022.

 Hải Nam