THCL Cục XTTM vừa phối hợp với phía đối tác Hoa Kỳ là Công ty Registra và một số cơ quan hữu quan tổ chức Hội thảo với chủ đề “Cơ hội XK sang Hoa Kỳ và những yêu cầu của Cơ quan quản lý ATTP, dược phẩm đối với hàng NK”.

Hội thảo nhằm phổ biến những quy định mới về Luật VSATTP của Cơ quan quản lý ATTP Hoa Kỳ, giúp cho DN XK hàng nông, lâm, thủy hải sản, thực phẩm, dược phẩm… của Việt Nam rút ngắn thời gian làm thủ tục NK...

Những yêu cầu cơ bản

Theo đó, các cơ sở thực hiện việc “sản xuất, chế biến, đóng gói hoặc lưu trữ thực phẩm” phải đăng ký với Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), đồng thời phải chỉ định một đại diện tại Mỹ để làm điểm liên lạc với FDA. Cơ sở thực phẩm nước ngoài bắt buộc phải khai “thông báo trước” với FDA cho mỗi chuyến hàng đến Mỹ, phải khai thông báo trước trước khi chuyến hàng cập cảng.

Về việc ghi nhãn sản phẩm, một trong những nguyên nhân khiến sản phẩm bị lưu giữ đó là việc ghi nhãn không chính xác, các thành phần không được phê duyệt, các câu khuyến cáo về sức khỏe không được cho phép.

Yêu cầu phải đăng ký về quy trình cho mỗi sản phẩm, mỗi quy cách, nhân tố quan trọng là pH và độ thủy hoạt, tập trung vào việc phòng tránh các mối nguy, có thể áp dụng xuyên suốt chuỗi thực phẩm “từ nông trại tới bàn ăn”.

Về thực hành tốt sản xuất hiện hành (cGMPS), mỗi cơ sở thực phẩm phải làm theo các hướng dẫn và điều kiện để bảo đảm việc sản xuất là an toàn cho thực phẩm. Quy định về GMP bao gồm: Điều kiện vệ sinh, vệ sinh lao động và thực hành vệ sinh, việc xây dựng thiết bị, bảo dưỡng và hiệu chỉnh, kiểm soát động vật gây hại, xây dựng cơ sở, chất lượng nguồn nước.

Việc đăng ký, các cơ sở thực phẩm phải gia hạn lại số đăng ký vào hai năm chẵn (2016, 2018, 2020…), phải có địa chỉ email của đại diện tại Mỹ trong phần gia hạn đăng ký. Đồng thời, khai thông báo trước các cơ sở thực phẩm phải nêu rõ nếu chuyến hàng NK của mình đã từng bị từ chối nhập cảnh ở cảng nào của nước khác hay không.

Vào tháng 10/2015, FDA đã thay đổi nhiều tính năng của hệ thống pháp luật về thương mại với những chi tiết, như: Vai trò truy cập mới nhằm xác định ai có thể khai báo và thấy được những đăng ký, và ai có thể truy cập chung; Mẫu đăng ký mới thay thế cho mẫu đăng ký cũ trong hơn 30 năm qua; Các tính năng mới trong quá trình thực tế đăng ký…

Bên cạnh đó, chương trình xác minh nhà NK nước ngoài tự nguyện yêu cầu nhà NK phải chia sẻ trách nhiệm trong việc bảo đảm ATTP NK; Xác định rủi ro (tùy vào loại mối nguy, nhà nhập khẩu và nhà cung cấp); Tính linh hoạt trong việc đáp ứng các yêu cầu (hoạt động đánh giá được thực hiện bởi người khác); Gắn kết với các quy định giám sát phòng ngừa về chuỗi cung cấp…

Tăng trưởng đáng kể

Kể từ khi Hiệp định TM song phương giữa hai nước (BTA) chính thức có hiệu lực cuối năm 2001, kim ngạch TM hai chiều giữa hai nước Việt Nam và Hoa Kỳ đã tăng liên tục với tốc độ cao, từ 452 triệu USD năm 1995, lên 1,51 tỷ USD năm 2001 (năm BTA có hiệu lực) và đạt 37,9 tỷ USD năm 2015 (tăng 24,2% so cùng kỳ năm 2014 và 25 lần so với năm 2001). Cũng trong năm 2015, giá trị NK của Việt Nam từ Hoa Kỳ đạt 7,07 tỷ USD, đạt thặng dư TM hơn 30,9 tỷ USD.

Năm 2015, Việt Nam vươn lên xếp thứ 19 trong số các đối tác thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ (tính gộp cả cán cân XK và NK) tại cùng thời điểm này năm 2014, Việt Nam chỉ đứng ở vị trí số 27. Đây là lần đầu tiên Việt Nam lọt vào danh sách 20 đối tác TM lớn nhất của Hoa Kỳ.

Việt Nam hiện cũng là nước XK lớn thứ 13 vào thị trường Hoa Kỳ. Các mặt hàng XK chính sang Hoa Kỳ vẫn là dệt may, máy móc thiết bị điện tử và linh kiện, giầy dép, đồ gỗ nội thất… Tuy được đánh giá là những mặt hàng XK chính của Việt Nam sang Hoa Kỳ, nhưng nhóm hàng thủy sản, nông sản, thực phẩm hiện vẫn đang phải chứng kiến mức tăng trưởng âm trong năm 2015 do phải đối phó với nhiều rào cản thương mại của Hoa Kỳ, cũng như những khó khăn trong việc tăng năng lực sản xuất trong nước, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do các DN Việt Nam chưa tiếp cận toàn diện, hiểu biết cặn kẽ những quy định về ATTP, dược phẩm khi NK, cũng như quy trình, thủ tục vào thị trường này. Vì vậy, để tăng cường XK vào thị trường Hoa Kỳ các mặt hàng nói trên, việc nhanh chóng khắc phục những bất cập đó vừa là yêu cầu trước mắt, vừa là vấn đề xuyên suốt trong tiến trình đẩy mạnh XK của Việt Nam.

Gia Linh