Nỗi khiếp sợ từ nổ mìn làm đất, đá rơi như... mưa

Các hộ dân ở thôn Tồng Táng (xã Minh Tiến, Lục Yên, Yên Bái) đang sống trong nỗi sợ hãi, không biết tai họa ập xuống lúc nào vì mỗi khi Công ty CP thiết bị điện và khoáng sản Yên Bái (công ty) nổ mìn khai thác đá, thì khói bụi mù trời, đá văng khắp nơi.

Bà Nông Thị Quyết (thôn Tồng Táng) bức xúc: Hơn một tháng nay, công ty CP thiết bị điện và khoáng sản Yên Bái nổ mìn khai thác đá với khoảng cách rất gần, chỉ cách nhà dân chưa đến 100 mét, gây ảnh hưởng nặng nề tới cuộc sống của các hộ dân nơi đây. Cứ mỗi lần công ty nổ mìn là người dân khiếp sợ, nhà cửa, vật dụng trong nhà rung chuyển như có động đất...

Người dân thôn Tồng Táng rất lo lắng về hoạt động khai thác đá gây ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày

Anh Nông Đức Huynh (thôn Tồng Táng) chia sẻ: "Gia đình tôi có mở quán sửa xe máy và mọi sinh hoạt cũng diễn ra ở đây. Mỗi lần công ty nổ mìn là cả nhà run sợ. Nguy hiểm hơn, khoảng cách điểm khai thác đá quá gần với nhà tôi, không hề có rào chắn làm đất, đá bắn vào nhà. Khi sự việc xảy ra, phía công ty cũng hứa hẹn khắc phục, có biện pháp khai thác đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, công ty vẫn tiến hành nổ mìn khai thác và người dân chúng tôi lãnh đủ hệ lụy về môi trường".

Ông Triệu Kim Thượng (thôn Tồng Táng) nhấn mạnh, không chỉ môi trường bị ảnh hưởng, mà tính mạng người dân trong thôn còn bị đe dọa bởi đá văng đến tận nhà. "Khoảng 18 giờ ngày 24/8/2019, khi đang nấu ăn dưới bếp thì tôi nghe tiếng mìn nổ. Tiếp đó là đất, đá bắn như mưa vào nhà. Quá hoảng sợ, tôi phải trú tạm dưới chạn bát. Cũng may, chạn bát gia đình thiết kế cao, nếu không có khi đã bị đá bắn vào người", ông Thượng kể lại.

Cũng như gia đình ông Thượng, nhà anh Nguyễn Văn Mùi, sống gần mỏ khai thác đá cũng rất nhiều lần bị choáng váng, hoảng loạn bởi tiếng ồn từ hoạt động nổ mìn gây ra. Ngoài ra, nhiều loại chất thải của hoạt động khai thác được công ty san đổ ngay sát mép đường, gây ảnh hưởng tới giao thông; khi trời mưa làm sạt lở bùn, đất, đá xung quanh khu vực khai thác…

Hiện có hàng chục hộ dân trong thôn Tồng Táng ngày đêm bị hoạt động khai thác đá của công ty gây ảnh hưởng. Trong đó, có 7 hộ rất sát với mỏ khai thác chịu ảnh hưởng nặng nề. Đáng bàn, mỏ khai thác đá của công ty ngay sát với tỉnh lộ 170 - con đường độc đạo trong thôn, xã, có rất nhiều học sinh, bà con nhân dân đi lại, càng làm gia tăng sự nguy hiểm đến tính mạng con người.

UBND tỉnh từng đề nghị thu hồi giấy phép khai thác

Ông Phùng Văn Điện, Trưởng thôn Tồng Táng nói: Điểm mỏ khai thác đá của công ty quá gần với khu dân cư trong thôn. Phía thôn không nắm được kế hoạch nổ mìn của công ty. Trực tiếp, ngày 24/8/2019 tôi chứng kiến, khi công ty nổ mìn, đất đá bắn tứ tung vào đường tỉnh lộ 170 và một số hộ ngay sát đường. Việc nổ mìn khai thác này của công ty là mất an toàn. Tôi đã đề nghị công ty phải có biện pháp bảo đảm an toàn cho người dân.

Theo nhiều người dân xã Minh Tiến, việc công ty hoạt động khai đá, người dân không hề được tham gia đóng góp ý kiến. Nếu chính quyền công khai lấy ý kiến, người dân sẽ phản đối, vì khoảng cách mỏ quá gần với đường giao thông, nhà cửa. Từ khi hoạt động, việc nổ mìn diễn ra liên tục nhưng người dân không hề được công ty thông báo. Ðể tránh đá rơi, mỗi khi có tiếng nổ mìn, các gia đình ở gần khu vực khai thác đá lại phải sơ tán lánh nạn, đóng kín mít cửa. Cuộc sống đang yên bình bỗng đảo lộn.

Công ty "tự ý" mở đường từ tỉnh lộ 170 vào mỏ khai thác đá

Ngày 24/8/2019, chính quyền xã Minh Tiến có buổi làm việc với các bên, đã lập biên bản để làm căn cứ xử lý và xác nhận: Hoạt động khai thác của công ty đã làm nhiều đá nhỏ bay vào nhà dân. Theo đó, UBND xã Minh Tiến yêu cầu công ty phải thông báo kế hoạch nổ mìn cho bà con; thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc nổ mìn; công ty phải tiến hành thỏa thuận, chỉ khi đạt được sự thống nhất với các hộ dân trong việc đảm bảo yêu cầu môi trường, an toàn về người, tài sản, công ty mới tiếp tục được hoạt động nổ mìn khai đá.

Tuy nhiên, sau buổi làm việc này, mọi hoạt động của công ty đâu vẫn diễn ra, những yêu cầu của chính quyền xã Minh Tiến chỉ được công ty cam kết thực hiện trên giấy. Quá bức xúc, người dân thôn Tồng Táng đã gửi ý kiến phản ánh, đơn thư đến các cơ quan có thẩm quyền kiến nghị kiểm tra, xem xét, có biện pháp giúp bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản người dân. Đến nay, khi sự việc vẫn chưa được giải quyết, người dân vẫn phải “sống chung với lũ”, lúc nào cũng nơm nớp lo sợ, ăn không ngon ngủ không yên. 

Đề nghị UBND tỉnh Yên Bái, cơ quan chức năng liên quan khẩn trương vào cuộc làm rõ việc chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản của Công ty CP thiết bị điện và khoáng sản Yên Bái; có biện pháp xử lý quyết liệt để đảm bảo sự an toàn về tính mạng, tài sản cho người dân.

Hoan Nguyễn