Cần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Bộ Tài chính cho biết, ước thanh toán giải ngân đầu tư công từ đầu năm đến ngày 31/8/2024 là 274.501 tỷ đồng (đạt 37,01% kế hoạch) và đạt 40,49% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Như vậy, con số này thấp hơn so với cùng kỳ năm 2023 về tỷ lệ (đạt 39,55% kế hoạch) và đạt 42,35% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao cũng như thấp hơn khoảng 25.000 tỷ đồng về số giải ngân tuyệt đối.

Đánh giá về tiến độ giải ngân của cả nước trong 8 tháng năm 2024, Bộ Tài chính thông tin, tính đến nay có 13/44 bộ, cơ quan trung ương và 35/63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân đạt trên mức bình quân chung của cả nước. Tuy nhiên, vẫn còn tới 31/44 bộ, cơ quan trung ương và 28/63 địa phương giải ngân thấp hơn bình quân chung của cả nước.

Đặc biệt, tính hết tháng 8/2024, vẫn còn một số bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ giải ngân 0% như Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Một số bộ, cơ quan trung ương giải ngân rất thấp như: Ủy ban Dân tộc (1,12%), Đại học Quốc gia Hà Nội (2,96%), Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh (4,11%), Bộ Khoa học và Công nghệ (5,52%)… Cùng với đó, một số địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 25% như TP. Hồ Chí Minh (16,58%), Phú Yên (18,76%), Kon Tum (21,58%), Bắc Ninh (21,8%), Quảng Ngãi (22,8%).

Cũng theo Bộ Tài chính, việc một số địa phương kế hoạch lớn nhưng tỷ lệ giải ngân không cao đã ảnh hưởng rất lớn đến tỷ lệ giải ngân chung của cả nước.

Chia sẻ về vấn đề trên, một chuyên gia nghiên cứu ngành tài chính cho rằng: Nguồn lực đầu tư công tăng mạnh thời gian qua, tương ứng khoảng 14%/năm suốt 5 năm 2019-2023, với lượng vốn đầu tư công được rót kỷ lục vào năm 2023 khoảng 725.000 tỷ đồng. Riêng năm 2021 giảm 6,3% do giãn cách xã hội, dịch bệnh.

Tuy nhiên, vị chuyên gia này cho rằng: “Việc giải ngân vốn kế hoạch thấp trong khi tiền gửi ngân hàng lớn với lãi suất chỉ khoảng 0,8%/năm, hơn nữa, chúng ta phải chịu lãi suất khi phát hành Trái phiếu chính phủ hàng năm từ 2,7 - 3%/năm, đi vay nước ngoài 6 - 8%/năm. Như vậy, hiện vẫn còn vấn đề lãng phí nguồn lực đầu tư công, do đó, việc đẩy nhanh vốn đầu tư công là vấn đề quan trọng”.

Chuyện xây dựng thương hiệu Công ty cổ phần Xây dựng 676

Trong hành trình xây dựng và phát triển thương hiệu, Công ty cổ phần Xây dựng 676 (Công ty Xây dựng 676) đã liên tiếp tham gia và trúng trúng 66 gói thầu với tổng giá trị trúng thầu lên tới 38.783 tỷ đồng. Song, điều đáng chú ý, những gói thầu từ vài tỷ đồng đến vài chục tỷ đồng do Công ty Xây dựng 676 thực hiện đấu thầu với tỷ lệ tiết kiệm rất thấp cho ngân sách Nhà nước.

Ngoài những dự án đầu tư ở bài viết trước, hãy cùng chúng tôi điểm tên thêm một số dự án đầu tư tiêu biểu mà thương hiệu Công ty Xây dựng 676 thực hiện.

Ngày 29/03/2024, ông Nguyễn Văn Thành – Giám đốc Khu Quản lý đường bộ IV đã ký phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 02: QL, BDTX QL.1 Đồng Nai; QL.14 và đường HCM Bình Phước; QL.20 Đồng Nai; QL.22; QL.22B; QL.56; Kho vật tư dự phòng Lồ Ồ và xe cứu hộ (từ 01/4/2024 đến 31/3/2027) cho Liên danh Công ty Xây dựng 676 – GTSG – 742 – 238 với giá trúng thầu là 72.209.902.025 VND (Giá gói thầu 72.606.789.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 396 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,54% so với giá gói thầu.

Cũng trong ngày 29/3/2024, ông Nguyễn Văn Thành – Giám đốc Khu Quản lý đường bộ IV tiếp tục ký phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 03: QL, BDTX QL.1 Long An, Tiền Giang; QL.30; QL.50; QL.60 Tiền Giang; QL.N2; Đường HCM Đồng Tháp (từ 1/4/2024 đến 31/3/2027) cho Liên danh Công ty Xây dựng 676 – CTCP Đầu tư Xây dựng 886 Thành Nam trúng gói thầu với giá 79.510.106.737 đồng (giá gói thầu: 80.142.217.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 632 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,79% so với giá gói thầu.

Ngày 22/03/2024, ông Nguyễn Xuân Ảnh, Phó Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam đã ký phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 2: Thi công xây dựng, Công trình: Sửa chữa nền, mặt đường và hoàn thiện hệ thống ATGT các đoạn Km902+000 - Km902+100, Km903+950 - Km904+050, Km905+480 - Km905+580, Km908+280 - Km908+380, Km909+500 - Km909+600; Xử lý mất ATGT tại các vị trí nút giao Km909+300 và Km912+500; Sửa chữa chống trơn trượt mặt đường đoạn Km918+100 - Km918+500 Quốc lộ 14 tỉnh Bình Phước cho Công ty Xây dựng 676 với giá trúng thầu 4.114.611.000 VND (giá gói thầu: 4.279.819.000 VND), gói thầu giảm cho ngân sách 165 triệu đồng.

Hai ngày sau, ngày 25/3/2024, ông Nguyễn Xuân Ảnh, Phó Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam tiếp tục phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 2: Thi công xây dựng, Công trình: Sửa chữa nền, mặt đường và hoàn thiện hệ thống ATGT các đoạn Km887+900 - Km888+200, Km889 - Km889+100, Km889+300 - Km889+600, Km889+700 - Km889+800, Km890+100 - Km890+200, Km890+700 - Km891, Km891 - Km891+200, Km891+700 - Km891+850, Km891+850 - Km892+000, Km892+600 - Km892+700, Km892+900 - Km893, Km893+250 - Km893+400, Km893+100 - Km893+400, QL.14, tỉnh Bình Phước cho Công ty Xây dựng 676 với giá trúng thầu 9.668.890.000 VND (Giá gói thầu 10.221.898.000 VND), gói thầu giảm cho ngân sách 553 triệu đồng.

Hai Gói thầu số 2 do Ban Quản lý dự án 8 là bên mời thầu.

Tương tự, ngày 5/9/2023, Công ty Xây dựng 676 trúng Gói thầu số 02: Thi công xây dựng thuộc dự án Sửa chữa mặt đường các đoạn: Km54+100 - Km54+600, Km55+000 - Km55+390, Km55+600 - Km55+900, Km61+150 - Km 61+350; Quốc lộ 27C; tỉnh Khánh Hòa do Ban Quản lý dự án 5 là bên mời thầu với giá trúng thầu 5.741.494.000 VND (Giá dự toán 5.798.785.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 57 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,9% so với giá gói thầu.

Hay như ngày 24/03/2023, Liên danh Công ty Xây dựng 676 trúng Gói thầu Quản lý, bảo dưỡng thường xuyên kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ trên tuyến quốc lộ đoạn Km1865+240 ÷ Km1874+360, QL.1 tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và đoạn Km0 ÷ Km0+842 Quốc lộ 51 tỉnh Đồng Nai; Đoạn Km3+713 ÷ Km12+987, QL.1K tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và thành phố Hồ Chí Minh; đoạn Km76+700 ÷ Km79+800 qua thị trấn MadaGouil, đoạn Km98 ÷ Km108+458 qua đèo Bảo Lộc, đoạn Km172+500 ÷ Km176 qua đèo Phú Hiệp, đoạn Km202+134 ÷ Km206 qua thị trấn Liên Nghĩa, QL.20 tỉnh Lâm Đồng từ ngày 1/4/2023 đến ngày 31/3/2024 do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C là bên mời thầu với giá trúng thầu 7.108.935.916 VND (Giá gói thầu 7.149.370.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 40 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,5% so với giá gói thầu.

Trước đó, ngày 29/3/2021, ông Nguyễn Văn Thành - Cục trưởng Cục Quản lý đường bộ IV đã ký phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 09: Quản lý, BDTX QL.1K; QL.22, QL22B; QL.N2; Nhà kho Lồ Ồ (từ 1/4/2021 đến 31/3/2024) cho Liên danh Công ty Xây dựng 676 với giá trúng thầu 50.276.939.469 VND (Giá gói thầu 50.571.474.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 294,5 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,5% so với giá gói thầu.

Ngày 25/03/2021, Công ty Xây dựng 676 trúngGói thầu số 3: Thi công xây dựng thuộc dự án Sửa chữa hệ thống thoát nước dọc đoạn Km29+700 - Km29+900(T,P); Km33+700 - Km34+051(T,P); Km36+300 - Km36+700(T,P); Km39+700 - Km40+000(T,P); Km53+950 - Km54+200(T), Quốc lộ 54, tỉnh Vĩnh Long với giá trúng thầu 3.981.158.589 VND (Giá gói thầu 3.983.433.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 2,2 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,05% so với giá gói thầu. Gói thầu này do Ban Quản lý dự án 8 làm chủ đầu tư/bên mời thầu.

Trong năm 2019, Công ty Xây dựng 676 trúng 11 gói thầu, trong đó có thể kể đến: Ngày 21/11/2019, với vai trò độc lập, Công ty Xây dựng 676 đã trúng Gói thầu Xây lắp công trình thuộc dự án Sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường đoạn Km573+750 - Km574+860 QL1, tỉnh Hà Tĩnh do Khu Quản lý đường bộ II làm Chủ đầu tư/Bên mời thầu với giá trúng thầu 4.564.651.000 VND (Giá gói thầu 4.586.120.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 21 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,47% so với giá gói thầu.

Ngày 18/11/2019, tại Gói thầu Xây lắp công trình thuộc dự án Sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường đoạn Km566+140 - Km566+700; Km566+900 - Km567+240; Km567+700 - Km568+100; Km568+300 - Km568+520; Km569+320 - Km569+770; Km570+300 - Km570+780 Quốc lộ 1, tỉnh Hà Tĩnh, Công ty Xây dựng 676 trúng thầu với giá 7.077.976.000 VND (Giá gói thầu 7.112.848.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách gần 35 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,49% so với giá gói thầu.

Còn trong năm 2018, Công ty Xây dựng 676 tham gia tổng cộng 12 gói thầu và trúng 9 gói thầu. Cụ thể hơn:  

Ngày 25/7/2018, Công ty Xây dựng 676 đã trúng gói thầu Thi công xây dựng công trình thuộc dự án Sửa chữa mặt đường đoạn Km1196+500 - Km1197+630, Quốc lộ 1, tỉnh Bình Định do Trung tâm kỹ thuật đường bộ 3 làm Chủ đầu tư/bên mời thầu với giá trúng thầu 6.445.736.000 VND (Giá gói thầu 6.467.606.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách gần 22 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,33% so với giá gói thầu.

Tiếp đến, ngày 22/8/2018, Liên danh Công ty Xây dựng 676 tiếp tục trúng Gói thầu Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Sửa chữa mặt đường đoạn Km1320+365-Km1325+150 (làn phải) và đoạn Km1321-Km1321+600, Km1322-Km1322+100, Km1322+400-Km1324+750, Km1325-Km1325+180 (làn trái), đường Hồ Chí Minh, tỉnh Quảng Nam với giá trúng thầu 11.718.665.000 VND (Giá gói thầu 11.940.090.000 VND). Gói thầu này do Trung tâm kỹ thuật đường bộ 3 làm Chủ đầu tư/bên mời thầu.

Sáu ngày sau, ngày 28/8/2018, Liên danh Công ty Xây dựng 676 tiếp tục trúng Gói thầu số 02: QL, BDTX đường và cầu ≤300m các tuyến Quốc lộ 22 (Km30+250÷ Km58+250) tỉnh Tây Ninh; Quốc lộ 22B (Km0÷ Km84+162) tỉnh Tây Ninh; Quốc lộ N2 (Km5+018÷Km101+902) tỉnh Long An, Đồng Tháp năm 2018÷2020 do Cục Quản lý đường bộ IV làm Chủ đầu tư/bên mời thầu với giá trúng thầu 29.311.479.396 VND (giá gói thầu 29.381.763.000 VND). Tại gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách 70 triệu đồng - đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,23% so với giá gói thầu.

Như vậy, có thể dễ dàng nhận thấy các gói thầu của Công ty Xây dựng 676, đó là giá trúng thầu rất sát với giá gói thầu. Đây là vấn đề khiến dư luận quan tâm, bởi lẽ đối với những dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, ngoài việc lựa chọn nhà thầu có năng lực chuyên môn cao, chủ đầu tư cũng phải tiết kiệm tối đa nguồn kinh phí đầu tư. Tiết kiệm nguồn vốn không chỉ tránh gây thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước mà còn để tránh phát sinh tiêu cực, giữa nhà thầu và đơn vị mời thầu, gây ảnh hưởng đến chất lượng công trình khi đưa vào sử dụng…

Thế chấp hàng hóa, quyền yêu cầu bên mua – bán, siêu xe,…

Sở hữu hàng loạt gói thầu không lớn nhưng nhiều nên Công ty Xây dựng 676 đã sử dụng chính những hàng hóa luân chuyển trong quá trình sản xuất, kinh doanh từ các gói thầu này làm tài sản bảo đảm tại các ngân hàng để xoay sở dòng tiền.

Vào tháng 5/2024, tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) - Chi nhánh Thủ Dầu Một, Công ty Xây dựng 676 đã thế chấp Xe ô tô tải (tự đổ) nhãn hiệu FORLAND THACO FD850.E4, biển số xe 61C-567.27 theo hợp đồng :02/2024/83571/HĐBĐ.

Trước đó, tháng 12/2022, tại Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB) - Chi nhánh Tân Tạo, Công ty Xây dựng 676 đã sử dụng toàn bộ hàng hóa đã, đang và sẽ hình thành hình thành từ phương án được MB cấp tín dụng luân chuyển trong quá trình sản xuất, kinh doanh như: Thứ nhất, hàng hóa là Nguyên liệu, vật liệu phục vụ hoạt động thi công công trình giao thông đường bộ của Công ty cổ phần Xây Dựng 676; Các nguyên liệu, vật liệu, sản phẩm dở dang, thành phẩm, bán thành phẩm; Các khoản tiền và khoản tiền phạt, bồi thường thiệt hại mà Công ty Xây dựng 676 được nhận hoặc sẽ được nhận phát sinh từ các hợp đồng về việc mua bán; Toàn bộ quyền thụ hưởng bảo hiểm và các lợi ích của Công ty Xây dựng 676 theo Hợp đồng bảo hiểm (nếu có); Toàn bộ các tài sản, quyền tài sản khác gắn liền hoặc phát sinh từ hàng hóa bảo đảm mà Công ty Xây dựng 676 được nhận hoặc sẽ được nhận.

Thứ hai, Quyền đòi nợ đã, đang và sẽ hình thành từ phương án được MB cấp tín dụng, bao gồm nhưng không giới hạn toàn bộ các khoản nợ, khoản phải thu, khoản được nhận thanh toán, hoàn trả, tiền lãi, tiền phạt, bồi thường thiệt hại, thụ hưởng bảo hiểm, bảo lãnh và các tài sản, quyền tài sản khác (nếu có) của Công ty Xây dựng 676 phát sinh từ (các) hợp đồng/thỏa thuận về việc mua bán, trao đổi hàng hóa và các tài liệu, văn bản, cam kết thanh toán,…

Tháng 6/2021, tại Ngân hàng TMCP ĐT&PT Việt Nam - Chi nhánh Thủ Dầu Một, Công ty Xây dựng 676 đã thế chấp xe ôtô, nhãn hiệu TMT, Biển số: 61C-486.62 theo hợp đồng số 02/2021/83571/HĐBĐ.

Đánh giá về vấn đề trên, Luật sư Mai Quốc Việt, đoàn Luật sư TP. Đà Nẵng nhìn nhận: “Hiện tượng nhiều gói thầu tỷ lệ tiết kiệm thấp rất có khả năng có các dấu hiệu vi phạm các quy định, đặc biệt là trong quá trình mời thầu và lựa chọn nhà thầu. Nếu tỷ lệ tiết kiệm sau đấu thầu thấp, hiệu quả kinh tế không cao do phát sinh từ việc vi phạm trong hoạt động đấu thầu thì đây là hành động cần quan tâm và phải bị xử lý.

Bởi lẽ, với việc dùng các thủ thuật để hạn chế nhà thầu tham gia, bỏ giá thấp, có các hành động cạnh tranh không lành mạnh thì những nhà thầu có kinh nghiệm, kỹ năng bị loại bỏ, giảm động lực cạnh tranh, đổi mới, phát triển của doanh nghiệp, xã hội. Ngoài ra, tạo ra cơ chế quan liêu, nhũng nhiễu từ một số bộ phận và gây thiệt hại cho cơ quan, chủ đầu tư”.

Thương hiệu và Công luận sẽ tiếp tục thông tin…

Minh An