Cụ thể, ngày 15/6/2020, Đoàn thanh tra Bộ Tài chính đã làm việc với Công ty Tenma Việt Nam (đại diện là ông Sato Katsuhiro – Giám đốc nhà máy, theo giấy ủy quyền giữa ông Yoshida Haruhiko và ông Sato Katsuhiro).

Liên quan tới số tiền 10 triệu yên (khoảng 2,1 tỷ đồng, phát sinh năm 2017), theo xác minh của Thanh tra Bộ Tài chính, năm 2017, kế toán trưởng của Công ty Tenma Việt Nam đã rút tiền từ ngân hàng về, sau đó lập phiếu kế toán chi tạm ứng cho bà Lê Thị Chinh (bộ phận hành chính công ty) ghi mua vật tư và dụng cụ sửa chữa, lập các phiếu kế toán hoàn ứng, hạch toán vào chi phí sản xuất năm 2017 với số tiền 2,1 tỷ đồng nhưng không có chứng từ gốc (hợp đồng mua bán, hóa đơn...).

Trụ sở Công ty TNHH Tenma tại Khu công nghiệp Quế Võ (Bắc Ninh)

Ngày 30/3/2020, Công ty Tenma Việt Nam nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2017, bổ sung lần 2, loại trừ các khoản chi phí 2,1 tỷ đồng ra khỏi thu nhập chịu thuế năm 2017 và nộp bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2017 vào ngân sách nhà nước với số tiền hơn 159 triệu đồng, tiền chậm nộp hơn 34,8 triệu đồng với lý do không có hóa đơn, chứng từ gốc hợp lệ.

Đối với giao dịch liên quan đến số tiền 15 triệu yên (khoảng 3 tỷ đồng, phát sinh năm 2019), Thanh tra Bộ Tài chính cho biết ngày 30/8/2020, Công ty Tenma Việt Nam bán đô la (USD) cho ngân hàng Vietcombank (chi nhánh Bắc Ninh) đồng thời rút tiền mặt 3 tỷ đồng về tạm ứng cho ông Yoshida (Tổng giám đốc) với lý do tạm ứng mua đồ.

Công ty Tenma Việt Nam cũng đã thực hiện tất toán số dư nợ tạm ứng 3 tỷ đồng của ông Yoshida bằng cách hạch toán chuyển vào chi phí khác để xác định kết quả sản xuất kinh doanh năm 2019.

Những người thực hiện ký trên các chứng từ kế toán là kế toán, kế toán trưởng, thủ quỹ và Tổng giám đốc Yoshida. Tuy nhiên, các chứng từ, phiếu kế toán đều không có chứng từ gốc như hóa đơn, hợp đồng kèm theo.

Ngày 30/3/2020, Công ty Tenma Việt Nam nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2019 cho Cục Thuế Bắc Ninh.

Theo tờ khai và công văn giải trình của Công ty Tenma Việt Nam, số tiền 3 tỷ đồng tạm ứng cho ông Yoshida đã được loại ra khỏi chi phí khi tính thu nhập chịu thuế năm 2019 với lý do là vì các khoản chi này không có chứng từ hợp lý, hợp lệ.

Theo Thanh tra Bộ Tài chính, việc tạm ứng, thanh toán tạm ứng trong nội bộ của Công ty Tenma Việt Nam liên quan trực tiếp đến người của công ty này.

Tuy nhiên, Tổng giám đốc của Công ty Tenma là ông Yoshida Haruhiko đã về Nhật Bản từ cuối năm 2019 đến thời điểm kết thúc thanh tra chưa sang Việt Nam. Trong khi đó, ông Amano Kan, giám đốc bộ phận hành chính trong tháng 10/2019 đã hết nhiệm kỳ và cũng đã rời khỏi Việt Nam.

Do vậy, việc kết luận Công ty Tenma Việt Nam có hối lộ Đoàn kiểm tra sau thông quan và Đoàn kiểm tra Thuế hay không, trong quá trình thanh tra, Đoàn thanh tra Bộ Tài chính đã phối hợp với C03 (Bộ Công an) để làm rõ, nhưng đến nay cũng chưa thể kết luận được.

 Huy Trung