Để thể chế hóa Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 4-3-2023 về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp để bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế, Bộ Y tế vừa ban hành thông tư số 14/2023/TT-BYT quy định trình tự, thủ tục xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập.

Hướng dẫn này có hiệu lực từ tháng 7 đến hết năm 2023.

Theo đó, chủ đầu tư xác định giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế theo một trong ba phương pháp. Thứ nhất, thu thập báo giá do các cơ sở kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế cung cấp. Thứ hai, khảo sát giá trúng thầu của hàng hóa, dịch vụ tương tự. Thứ ba, kết quả thẩm định giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, doanh nghiệp thẩm định giá.

Khi áp dụng phương pháp xác định giá gói thầu, phương pháp được sử dụng đầu tiên là thu thập báo giá của nhà cung cấp. Sau khi không thực hiện được phương pháp này thì mới được thực hiện một trong hai cái còn lại.

Đặc biệt, trường hợp chủ đầu tư sử dụng từ hai phương pháp xác định giá gói thầu trở lên thì có thể được lựa chọn giá cao nhất, phù hợp với khả năng tài chính và yêu cầu chuyên môn. Như vậy, tháo gỡ này khắc phục được tình trạng các cơ sở y tế phải mua trang thiết bị rẻ nhất nhưng không đáp ứng yêu cầu chuyên môn trong khám bệnh, chữa bệnh.

Trước đây, bệnh viện phải tham khảo giá trúng thầu 12 tháng trước làm căn cứ mở thầu mới. Trong đó, giá trúng thầu không được cao hơn giá kế hoạch và phải rẻ nhất trong số các nhà thầu tham gia. Hậu quả là bệnh viện không thể mua được vật tư tốt với giá rẻ như quy định, cũng "không thể vượt rào" vì sẽ vướng lao lý, đành chấp nhận mua hàng không đạt chất lượng. Hậu quả đổ lên đầu người bệnh, còn các bác sĩ thì ray rứt.

Khi Thông tư 14 ban hành đã giải quyết nhiều thủ tục, vướng mắc trong việc mua sắm các trang thiết bị y tế, sinh phẩm y tế. Cụ thể, theo thông tư hướng dẫn chủ đầu tư xác định giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế bao gồm mua sắm trang thiết bị y tế; mua sắm linh kiện, phụ kiện, vật tư thay thế sử dụng cho trang thiết bị y tế; dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng, kiểm định thiết bị y tế.

Về phương án xác định giá gói thầu, Bộ Y tế nêu rõ khi xây dựng giá gói thầu, cơ sở y tế thu thập báo giá do các cơ sở kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế cung cấp; khảo sát giá trúng thầu của hàng hóa, dịch vụ tương tự trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Kết quả thẩm định giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, doanh nghiệp thẩm định giá theo quy định của pháp luật.

Thông tư này cũng quy định phương pháp được sử dụng đầu tiên là phương pháp thu thập báo giá của các nhà cung cấp.

Trong trường hợp chủ đầu tư sử dụng từ hai phương pháp xác định giá gói thầu trở lên thì có thể được lựa chọn giá cao nhất, phù hợp với khả năng tài chính và yêu cầu chuyên môn.

Bên cạnh đó, đối với việc xây dựng giá gói thầu theo báo giá của nhà cung cấp trong trường hợp có hai báo giá trở lên, cơ sở y tế cũng có thể lựa chọn báo giá cao nhất, phù hợp với khả năng tài chính và yêu cầu chuyên môn.

Như vậy, thông tư hướng dẫn đã khắc phục được tình trạng các cơ sở y tế phải mua trang thiết bị rẻ nhất nhưng không đáp ứng yêu cầu chuyên môn trong khám bệnh, chữa bệnh.

Đối với trường hợp trên thị trường Việt Nam chỉ có 1 hoặc 2 nhà cung cấp hoặc để bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền hoặc cần triển khai ngay chủ đầu tư được phép gửi trực tiếp yêu cầu báo giá đến nhà cung cấp.

Đối với phương pháp xây dựng giá gói thầu theo kết quả khảo sát giá trúng thầu của hàng hóa, dịch vụ tương tự đã được đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia tối đa không quá 120 ngày tính từ ngày trình phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu.

Đối với phương pháp xây dựng giá theo kết quả thẩm định giá, chủ đầu tư thực hiện lựa chọn đơn vị thẩm định giá, được sử dụng kết quả do cơ quan thẩm định giá cung cấp để xây dựng giá gói thầu và không phải chịu trách nhiệm về kết quả thẩm định giá do đơn vị thẩm định giá cung cấp.

Thiên Trường