Núi Y Sơn (còn có tên gọi là núi IA) thuộc xã Hòa Sơn, diện tích khoảng 100 ha. Dưới chân núi có trường tiểu học, THCS, nghĩa trang liệt sĩ. Ngoài ra còn có nhân dân 2 thôn Thù Sơn và Sơn Trung sinh sống với 814 hộ, 3.837 nhân khẩu. Trên núi có Khu di tích lịch sử Đền Y Sơn. Trong lòng núi là công trình quân sự do Lữ đoàn Công binh 299 (Quân đoàn 12) quản lý, sử dụng. 

Từ năm 2018 đến năm 2020, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, núi Y Sơn đã xảy ra sự cố sụt lún, nứt, có nguy cơ mất an toàn nhưng chưa được xử lý khắc phục, ảnh hưởng đến an toàn các công trình hạ tầng trong khu vực, đe dọa đến đời sống và tình hình sản xuất của người dân địa phương.

Trước tình hình đó, UBND tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo UBND huyện Hiệp Hòa thực hiện di dời, xây dựng Trường Tiểu học xã Hòa Sơn sang vị trí mới với tổng kinh phí 42 tỷ đồng (công trình khẩn cấp). Đầu năm học 2021-2022, huyện đã chuyển toàn bộ học sinh, cơ sở vật chất của trường tiểu học sang ngôi trường mới; đồng thời hoàn thành việc tái định cư cho gia đình bà Hoàng Thị Thoa bị ảnh hưởng trực tiếp chuyển sang vị trí mới.

Vừa qua, ảnh hưởng của cơn bão số 3 và mưa lũ sau bão, khu vực núi Y Sơn (cạnh vị trí sạt sở năm 2018) tiếp tục sạt trượt với cung trượt dài khoảng 100 m; nhiều vị trí quanh khu vực xuất hiện các vết nứt. Sự cố sạt, trượt nêu trên tiếp tục có diễn biến phức tạp, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và đời sống của một số hộ dân gần khu vực (khoảng 10 hộ, 42 nhân khẩu) và công trình Trường THCS Hòa Sơn.

Để kịp thời ứng phó, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai hoặc sự cố công trình gây ra, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan khẩn cấp áp dụng ngay một số biện pháp.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh giao cho UBND huyện Hiệp Hòa tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến sự cố; rà soát đánh giá nhanh các hộ dân lân cận để chủ động phòng tránh, bảo đảm an toàn; xây dựng bổ sung phương án ứng phó với sạt lở đất trong phương án ứng phó thiên tai năm 2024 của huyện; chủ động rà soát ngay phương án di dân khẩn cấp phòng, chống sạt lở đất trên địa bàn huyện; sắp xếp di dời dân cư; tổ chức chặt cây, phát quang, cắm tiêu, cắm biển khu vực sạt trượt nguy hiểm, mốc để quan trắc khe nứt, cung sạt, trượt, hạn chế không để nước mưa chảy vào khe nứt; cử lực lượng tiếp tục theo dõi sự cố 24/24 giờ, cập nhật diễn biến thường xuyên báo cáo về Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống Thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn tỉnh (Chi cục Thủy lợi tỉnh Bắc Giang).

Chủ động phối hợp với Lữ đoàn Công binh 299 (Quân đoàn 12) tổ chức khảo sát, đánh giá, lập ngay phương án khẩn cấp, cấp bách sự cố công trình, ban hành lệnh xử lý khẩn cấp công trình theo phương châm “4 tại chỗ”, chỉ đạo tổ chức thực hiện theo quy định. 

Giao Sở Nông nghiệp và PTNT - cơ quan thường trực Ban chỉ huy Phòng, chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn tỉnh thường xuyên cập nhật tình hình sự cố; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan hướng dẫn huyện Hiệp Hòa trong quá trình tổ chức thực hiện xử lý sự cố.

Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh phối hợp với UBND huyện Hiệp Hòa, Lữ đoàn Công binh 299 tổ chức khảo sát xây dựng phương án xử lý sự cố sạt lở núi Y Sơn liên quan đến công trình quốc phòng.

Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Bắc Giang thường xuyên thông tin, cảnh báo về tình huống khẩn cấp trên để nhân dân biết, chủ động phòng, tránh.

Bá Đoàn