Công ty chứng khoán VNDirect (mã chứng khoán: VND) và Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Bưu điện (PTI) đều công bố bị tấn công mạng cùng vào lúc 10h sáng chủ nhật (24/3). Sự việc kéo dài đến chiều 25/3 nhưng hệ thống VnDirect và website PTI chưa thể khôi phục bình thường. Tính đến 26/3 VNDirect cho biết, sau khi phối hợp với các chuyên gia, đội ngũ công nghệ của công ty đã có được mã khóa để khôi phục sự cố hệ thống và đưa những tính năng cơ bản vào hoạt động phục vụ khách hàng.

Tuy vậy, do hệ thống dữ liệu quá lớn, VNDirect ước tính thời gian phục hồi sẽ chậm hơn so với dự kiến. Một số nguồn tin cho biết sớm nhất vào sáng 28/3, hoạt động giao dịch mới có thể trở lại bình thường.

Cùng với đó, website Công ty TNHH MTV quản lý quỹ đầu tư chứng khoán I.P.A (IPAAM) cũng xuất hiện tình trạng không truy cập được. Công ty này treo biển thông báo "đang bảo trì và nâng cấp, xin vui lòng quay lại sau". Hay website Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư I.P.A (mã chứng khoán: IPA) cũng hiển thị không thể truy cập.

Có lẽ không phải vô tình mà cả 4 doanh nghiệp này đều có vấn đề về truy cập. Các doanh nghiệp đều có mối liên hệ với nhau và liên quan tới vợ chồng bà Phạm Minh Hương - Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) Công ty Chứng khoán VNDirect và ông Vũ Hiền.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2023 của VNDirect, công ty này sở hữu 20% vốn của PTI. Bà Phạm Minh Hương - Chủ tịch HĐQT của VNDirect đồng thời là Chủ tịch HĐQT của PTI.

Liên quan đến IPAAM, Chứng khoán VNDirect cũng từng có sở hữu. VNDirect từng nắm giữ 100% vốn của IPAAM nhưng đã chuyển nhượng cho IPA vào cuối năm 2023 vừa qua. Sau chuyển nhượng, Tập đoàn Đầu tư I.P.A trở thành công ty mẹ của IPAAM.

Tập đoàn Đầu tư I.P.A cũng là cổ đông lớn của Chứng khoán VNDirect với tỷ lệ sở hữu 25,84% vốn, theo báo cáo quản trị 2023.

Như vậy, Tập đoàn Đầu tư I.P.A đồng thời sở hữu lượng lớn cổ phiếu của Chứng khoán VNDirect và IPAAM. Tập đoàn này do ông Vũ Hiền, chồng bà Phạm Minh Hương sáng lập và làm Chủ tịch HĐQT còn bà Hương làm Thành viên HĐQT.

Có thể thấy, hệ sinh thái doanh nghiệp liên quan bà Phạm Minh Hương đều chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực tài chính chứng khoán, bảo hiểm... Trên sàn HoSE, VNDirect đang nắm thị phần lớn thứ 3 với 7,01%, chỉ đứng sau hai công ty chứng khoán khác là VPS (19,06%) và SSI (10,44%). So với năm 2022, thị phần của VNDirect đã giảm nhẹ gần 1%.

Về hoạt động kinh doanh, VNDirect cũng thuộc nhóm công ty chứng khoán có quy mô tài sản và hiệu quả hàng đầu.

Tính đến cuối năm 2023, tổng tài sản của công ty chứng khoán này đạt gần 42.000 tỷ đồng, trong đó vốn góp của chủ sở hữu chiếm gần 12.200 tỷ đồng. Về kết quả kinh doanh, tổng doanh thu từ hoạt động kinh doanh chứng khoán năm vừa qua của VNDirect đạt gần 6.600 tỷ đồng, giảm 4% so với năm liền trước nhưng lợi nhuận sau thuế lại tăng hơn 65%, đạt trên 2.000 tỷ đồng.

Năm 2023, VNDirect có vụ lùm xùm liên quan đến trái phiếu của Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam. Trong giai đoạn năm 2021-2022, VNDirect là đối tác đóng vai trò quan trọng trong các thương vụ huy động trái phiếu của Trungnam Group cùng đơn vị thành viên.

Thống kê từ HNX cho thấy, công ty chứng khoán này cung cấp dịch vụ phát hành cho khoảng 16.600 tỷ đồng trái phiếu "nhà Trung Nam". Để thu hút nhà đầu tư, VNDirect đưa ra mức lợi nhuận ưu đãi lên đến 11-11,8%/năm, kỳ hạn linh hoạt (tức trái chủ có thể bán lại mọi lúc), có thể mua bán dễ dàng 100% online tại bảng giá trái phiếu...

Sau đó, Trung Nam gặp khó khăn về thanh toán trái phiếu, một số công ty thành viên chậm trả gốc, lãi. Bà Phạm Minh Hương đã phải đăng đàn, thừa nhận áp lực VNDirect đang mất lượng lớn vốn vào Trung Nam. Doanh nghiệp đã phải mua lại lượng trái phiếu khổng lồ sau thời điểm vụ Vạn Thịnh Phát.

VNDirect cũng là doanh nghiệp thần tốc trong việc tăng vốn. Chỉ trong 2 năm 2021-2022, công ty này tăng vốn gấp gần 6 lần, lên 12.178 tỷ đồng. Công ty đang có kế hoạch tăng vốn lên 18.000 tỷ đồng bằng nhiều hình thức nhưng chưa thực hiện.

Với IPA, công ty này được thành lập từ tháng 12/2007 do ông Vũ Hiền làm Chủ tịch HĐQT, vốn điều lệ 600 tỷ đồng. Ông Vũ Hiền cũng sở hữu 24,4% vốn tại công ty này, còn bà Phạm Minh Hương sở hữu 11,42%. Tháng 2/2022, IPA tăng vốn điều lệ lên hơn 2.138 tỷ đồng. Về tình hình kinh doanh, theo báo cáo tài chính quý IV/2023, doanh thu thuần IPA năm ngoái đạt 347 tỷ đồng, tăng 18% so với năm liền trước. Đóng góp phần lớn bởi doanh thu cung cấp dịch vụ phần mềm cho VNDirect.

Cũng trong năm 2023, IPA báo lãi gần 340 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần so với năm liền trước. Tại thời điểm cuối năm 2023, tổng tài sản của IPA đạt trên 13.500 tỷ đồng.

Còn với Tổng công ty Bảo hiểm Bưu điện, năm 2022 doanh nghiệp này giữ vị trí thứ 3 về thị phần trong tổng số 31 công ty bảo hiểm phi nhân thọ trên thị trường. Đến cuối năm 2023, PTI có tổng tài sản 8.300 tỷ đồng, doanh thu cùng năm của công ty đạt gần 4.900 tỷ đồng và báo lãi sau thuế 252 tỷ đồng (trong khi năm 2022 lỗ 347 tỷ)

Ngoài các doanh nghiệp kể trên, hiện bà Phạm Minh Hương còn đang là Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Quản lý Đầu tư H&H, Chủ tịch HĐQT CTCP Thực phẩm HomeFood.

Thiên Trường (t/h)