THCL Thương hiệu & Công luận nhận được phản ánh của người dân thôn Khe Thắm, xã Thượng Bằng La (Văn Chấn, Yên Bái): HTX Khai thác, chế biến đá vôi Thượng Bằng La nổ mìn khiến khói bụi đất đá phủ kín cả một vùng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và hoa màu.

Sống trong tầm đá bay

HTX Khai thác, chế biến đá vôi Thượng Bằng La được tỉnh Yên Bái cấp Giấy phép khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường bằng phương pháp lộ thiên số 392/GP-UBND, ngày 19/4/2012, công suất 36.700 m3/năm; thời hạn khai thác là 29,5 năm.

Theo ông Hà Kim Doãn, từ khi mỏ đi vào hoạt động, nhiều hộ dân thôn Khe Thắm luôn sống trong nơm nớp lo mỗi khi đến giờ nổ mìn vì bụi đất, đá như mưa tuôn xuống xóm.

Quan sát thì thấy, khoảng cách từ điểm mỏ vào đến nhà ông Doãn và các hộ lân cận chỉ khoảng 100 m. "Núi đá dựng đứng nên mỗi khi họ nổ mìn, đất đá, khói bụi cứ rào rào bay vào nhà. Đến giờ mìn nổ, các hộ dân ở đây đều phải đóng tất cả cửa, buông mành rèm để chống bụi và đề phòng đá văng, còn tường nhà thì rung lên. Nhiều lần, nhà tôi phải di chuyển vào nhà người thân ở thôn khác để tránh nguy hiểm đến tính mạng", bà Phạm Thị Hòa, người dân thôn Khe Thắm nói.

Chỉ tay lên nóc nhà, tường, các đồ vật trong nhà, bà Hòa bức xúc: Nhà chi chít vết nứt, hậu quả của dư chấn do mìn nổ gây nên. Đến mảnh đất sản xuất nông nghiệp, trồng cam kết hợp chăn nuôi bò, gà công nghiệp… cũng bị bụi đá thường xuyên trút xuống nên cũng không phát triển được, ảnh hưởng lớn đến kinh tế. Mặc dù chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị với chính quyền xã và công ty, nhưng đến nay mọi việc vẫn chưa được xử lý dứt điểm…

Sẽ kiểm tra, xử lý

Trao đổi với PV, ông Hoàng Đình Mưu, Chủ tịch UBND xã Thượng Bằng La cho biết: Xã có nhận được đơn của bà con về việc HTX Khai thác, chế biến đá vôi Thượng Bằng La nổ mìn làm khói bụi, cho xe trở quá tải, quá khổ khiến đường dân sinh bị phá hỏng… Việc HTX nổ mìn, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân thôn Khe Thắm là có thật. Do khoảng cách giữa mỏ đá và nhà dân quá gần nên mỗi khi nổ mìn, bụi, đá văng ra. Chính quyền xã đã thành lập đoàn thanh tra, xem xét sự việc và phía HTX đã có cam kết dùng các biện pháp kỹ thuật nhằm giảm thiểu bụi và mời 14 hộ dân cùng HTX giải quyết.

Được biết, ngày 18/8/2015, tại Bản cam kết (20/8/2015) của 14 hộ dân với chính quyền địa phương và HTX thì, khai thác không ảnh hưởng tới các hộ gia đình, xe chở đá đúng quy định không rơi vãi, không nổ khối lượng mìn quá lớn làm trấn động các hộ dân. Thế nhưng, cam kết chỉ để ngăn kéo (?!). Người dân vẫn chỉ biết kêu trời, khi hàng ngày hứng chịu tiếng ồn, khói bụi…

Ngày 4/9/2015, theo quan sát, HTX chưa hề làm những điều như đã thống nhất - cam kết thực hiện trong biên bản trước đó. Nguyện vọng của bà con sống gần mỏ muốn được HTX đền bù thiệt hại tài sản, hoa màu và có biện pháp bảo đảm an toàn cho người dân hơn, cho đến nay, vẫn chưa được cấp trên xem xét. Hàng chục hộ dân vẫn hàng ngày sống chung với tiếng nổ và đá bụi bẩn.

Ông Phạm Văn Đoàn, Phó giám đốc Sở TN&MT khẳng định: Mỏ đá của HTX Khai thác, chế biến đá vôi Thượng Bằng La đã được các cơ quan chức năng cấp giấy phép, có cam kết môi trường, được UBND tỉnh phê duyệt. Việc khai thác đá làm ảnh hưởng tới môi trường, cây cối, vật nuôi, chúng tôi đang yêu cầu cấp dưới báo cáo. Nếu sự việc diễn ra như thông tin của báo chí nêu, chúng tôi sẽ cho thành lập đoàn kiểm tra để xử lý ngay.

Ông Trương Ngọc Biên, Giám đốc Sở Công thương cho biết: Việc nổ mìn làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, chúng tôi chưa được cấp dưới báo cáo. Chúng tôi cấp vật liệu nổ cho HTX Khai thác, chế biến đá vôi Thượng Bằng La là đúng theo quy định. Nếu chủ mỏ đá nổ sai theo quy định gây ảnh hưởng cuộc sống của người dân, thì cơ quan chức năng cần vào cuộc điều tra.

Hoan Nguyễn (Thương hiệu & Công luận)