Dữ liệu từ Công ty tư vấn vận tải Veson Nautical cho thấy, Trung Quốc hiện có đội tàu lớn thứ tám thế giới với 33 tàu chở ô tô. Nhật Bản có số lượng tàu lớn nhất thế giới với 283 tàu, tiếp theo là 102 của Na Uy, 72 của Hàn Quốc và 61 của Đảo Man.

Mặc dù có số lượng tàu chở ô tô thấp hơn, nhưng các công ty Trung Quốc đang có 47 tàu được đặt hàng mới, chiếm 1/4 tổng số đơn đặt hàng trên toàn cầu. Đơn vị mua bao gồm SAIC Motor, Chery Automobile và Tập đoàn xe điện BYD, cũng như các công ty vận tải như COSCO và China Merchants.

Nhà phân tích Andrea de Luca của Veson Nautical cho biết: “Sau khi đội tàu này được chuyển đến Trung Quốc, đội tàu vận tải ô tô do Trung Quốc kiểm soát sẽ tăng từ 2,4% hiện tại lên 8,7%. Chúng tôi hy vọng sẽ thấy các tuyến thương mại mới được thiết lập hầu như chỉ dành cho các OEM (nhà sản xuất ô tô) Trung Quốc”.

Dữ liệu cho thấy sự tăng vọt về đơn đặt hàng chủ yếu mang lại lợi ích cho các nhà máy đóng tàu Trung Quốc, là nơi nhận được 82% đơn đặt hàng trên toàn cầu.

Với sự cạnh tranh về giá, người tiêu dùng quan tâm đến chi phí và do kinh tế trì trệ, các nhà sản xuất ô tô đã tăng cường mở rộng sang các thị trường có giá cao hơn ở nội địa. Năm ngoái, Trung Quốc đã vượt qua Nhật Bản để trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới.

Chỉ riêng BYD đã xuất khẩu hơn 240.000 ô tô vào năm 2023, chiếm khoảng 8% doanh số toàn cầu và có kế hoạch xuất khẩu tới 400.000 chiếc trong năm nay.

Các công ty nước ngoài như Tesla và Volkswagen cũng đã mở rộng sản xuất tại Trung Quốc để xuất khẩu nhằm tận dụng chuỗi cung ứng tiết kiệm chi phí của nước này.

Chi phí vận chuyển tăng cao và sự hỗ trợ của chính quyền địa phương đã thuyết phục các nhà sản xuất ô tô tự mua tàu. Theo dữ liệu từ công ty tư vấn vận chuyển Clarkson, vào cuối năm 2023, giá thuê hàng ngày của một hãng vận tải 6.500 phương tiện đạt 115.000 USD, gấp hơn bảy lần mức trung bình năm 2019.

Nhà kinh tế cấp cao Xu Tianchen tại Đơn vị Tình báo Kinh tế (EIU) cho biết, nguy cơ dư thừa công suất cũng rất cao trong ngành đóng tàu, trong đó Trung Quốc thường là trung tâm của vấn đề.

Tuy nhiên, “vẫn còn một số ngóc ngách mà thị trường có thể chưa bão hòa, chẳng hạn như tàu chở hàng bằng ô tô”, ông cho biết.

Hà Trần (t/h)