Thực phẩm quá hạn sử dụng vẫn ngang nhiên bày bán

Bảo vệ Quyền lợi người tiêu dùng luôn là hành động cấp thiết được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm trong nhiều năm qua. Hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam (15/3/2023) với chủ đề “Thông tin minh bạch – Tiêu dùng an toàn”, Bộ Công Thương đã phối hợp với UBND TP Hà Nội tổ chức nhiều chuỗi hoạt động nhằm đưa Ngày Quyền của người tiêu dùng thành động lực và điểm nhấn quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh, tiêu dùng lành mạnh cho đất nước.

Chính phủ luôn kêu gọi, tuyên truyền các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp chung tay thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ trong hoạt động kinh doanh nhằm mang đến một thị trường minh bạch, bảo vệ người tiêu dùng. Nhưng Chuỗi siêu thị Vital Mart dường như không đáp ứng được những tiêu chí đảm bảo an toàn thực phẩm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người tiêu dùng.

Đáng chú ý trên Facebook, Vital Mart nhiều giới thiệu: “Vital Mart luôn sẵn đồ tươi sống như cá, thịt gà, sườn heo,… cùng vô vàn thực phẩm thịt cá khác. Vital Mart sẽ phục vụ cả nhà từ bữa cơm đến bữa tiệc tùng cuối tuần đảm bảo thơm ngon, dinh dưỡng mà còn hợp túi tiền”.

Tuy nhiên, theo những ghi nhận của nhóm phóng viên (PV) Thương hiệu và Công luận trong ngày 20/03 lại trái ngược lại với lời quảng cáo này.

Cụ thể, ngày 20/3, PV Thương hiệu và Công luận đã có mặt tại Vital Mart có địa chỉ tại Số 27, ngõ 110 Trần Duy Hưng, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Tại đây, PV nhận thấy, Vital Mart bày bán đa dạng các loại thực phẩm tươi sống, đến đồ khô, các đồ gia dụng trong gia đình,… với đa dạng mẫu mã, chủng loại thu hút người tiêu dùng. 

Đáng chú ý, khi khảo sát khu vực thực phẩm, đặc biệt là hàng đông lạnh, PV nhận thấy mặt hàng đông lạnh đã quá hạn sử dụng. Cụ thể, PV ghi nhận sản phẩm Thịt bò Fuji Bít tết đã hết hạn sử dụng, trên bao bì sản phẩm ghi NSX: 28/05/22 – HSD: 28/02/23. Trong khi đó, PV “mục sở thị” tại siêu thị này vào ngày 20/3, nghĩa là sản phẩm này đã bị quá hạn 20 ngày. 

Trong khi đó, theo Khoản 11 Điều 3 Nghị định 43/2017/NĐ-CP quy định: Hạn dùng của hàng hóa được thể hiện bằng khoảng thời gian tính từ ngày sản xuất đến ngày hết hạn hoặc thể hiện bằng ngày, tháng, năm hết hạn. Trường hợp hạn dùng chỉ thể hiện tháng, năm; hạn dùng được tính đến ngày cuối cùng của tháng hết hạn.

Như vậy, các doanh nghiệp, tiểu thương không được kinh doanh hàng hóa hết hạn sử dụng. Nếu kinh doanh hàng hóa hết hạn sử dụng sẽ bị xử phạt theo Điểm a Khoản 1 Điều 21 Nghị định 185/2013/NĐ-CP và Khoản 18 Điều 1 Nghị định 124/2015/NĐ-CP, tùy vào giá trị hàng hóa vi phạm, mức xử phạt có thể lên đến 30 – 40 triệu đồng.

Ngoài ra, buộc tiêu hủy hàng hóa vi phạm đối với hành vi vi phạm; buộc thu hồi tiêu hủy hàng hóa vi phạm đang lưu thông trên thị trường đối với hành vi vi phạm; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, theo nhiều chuyên gia uy tín trong lĩnh vực y tế, đồ ăn hết hạn sử dụng là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nấm mốc và vi khuẩn có hại, nghiêm trọng hơn, một số trường hợp khi ăn phải thực phẩm đã quá hạn có thể gây ngộ độc, ảnh hưởng nặng nề lên sức khỏe của người tiêu thụ.

Thực phẩm “mập mờ” thông tin

Trong khi Vital Mart quảng cáo là “Rau, củ, quả an toàn, truy rõ nguồn gốc xuất xứ” thì bên cạnh những loại thực phẩm có thông tin nguồn gốc xuất xứ thì còn tồn tại các loại thực phẩm “trắng” thông tin xuất xứ, ngày đóng gói, hạn sử dụng…

Tại cơ sở Vital Mart Trần Duy Hưng, thực phẩm tươi sống, rau củ quả,… không ghi rõ ngày sản xuất, hạn sử dụng trên bao bì, không có đơn vị sản xuất, chịu trách nhiệm phân phối… được bày bán công khai.

Điển hình là sản phẩm Nho đen Nam Phi với phần tem nhãn chỉ chứa đủ thông tin về khối lượng sản phẩm và đơn giá. Ngoài ra, PV kiểm tra khắp các mặt sản phẩm để tìm ngày sản xuất được in ở đâu thì hoàn toàn không thấy thông tin.

Một sản phẩm khác là hành lá HP, cũng không có bất cứ thông tin nào để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Tiếp tục “mục sở thị” cơ sở Số 108, ngõ 123 Trung Kính, Cầu Giấy, Hà Nội, PV ghi nhận tại đây quầy thực phẩm rau củ quả lại rơi vào cảnh “trắng” thông tin, không rõ nguồn gốc xuất xứ từ đơn vị, doanh nghiệp nào. Việc này khiến người tiêu dùng khó khăn trong việc chọn mua, cũng như quan ngại cho sức khỏe của bản thân nếu có sử dụng phải thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Tình trạng này tương tự cũng diễn ra tại cơ sở Vital Mart Hoàng Thành Villas, Mộ Lao, Hà Đông. Điển hình như sản phẩm dứa, được cắt gọt và bày bán trên kệ hàng, tuy nhiên, Vital Mart không cung cấp bất cứ thông tin tem nhãn nào cho mặt hàng này.

Hay các sản phẩm khác như xoài, ổi, cà chua, hồng xiêm… được bày bán tại cơ sở này của Vital Mart cũng hoàn toàn “trắng” thông tin.

Sự “mập mờ” thông tin khiến người tiêu dùng hoàn toàn có thể bày tỏ sự nghi ngại về chất lượng hàng hóa, thực phẩm. Liệu có đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm hay không? Đơn vị nào sẽ chịu trách nhiệm trong trường hợp người tiêu dùng mua phải thực phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ?

Nghị định số 111/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 43/2017/NĐ-CP của Chính phủ về nhãn hàng hóa, đối với các loại hàng hóa đang lưu thông tại Việt Nam thì nhãn hàng hóa bắt buộc phải thể hiện các nội dung sau bằng tiếng Việt: Tên hàng hóa; tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa; xuất xứ hàng hóa, nếu không xác định được xuất xứ thì ghi nơi thực hiện công đoạn cuối cùng để hoàn thiện hàng hóa; các nội dung bắt buộc khác phải thể hiện trên nhãn theo tính chất của mỗi loại hàng hóa quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định và quy định pháp luật liên quan. 

Hiện nay, vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ là một trong những vấn đề nhức nhối của xã hội. Việc nhiều doanh nghiệp trục lợi, trà trộn hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng đến tính minh bạch của thị trường hàng hóa, làm giảm uy tín của các nhà sản xuất, kinh doanh chân chính.

Đề nghị, Cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội và Cục An toàn Thực phẩm Bộ Y tế cũng như các cơ quan liên quan xác minh, kiểm tra và xử lý những sai phạm (nếu có) của siêu thị Vital Mart nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng cũng như tạo ra môi trường kinh doanh hàng hóa lành mạnh.

Hồng Nhung - Trúc Mai