Cuộc họp nhằm mục đích  khắc phục những “kẻ hở” trong Quyết định 33 mà trước đó TP. HCM đã ban hành. Tuy nhiên, việc quản lý không chặt chẽ của một số quận, huyện và còn một số “kẽ hở” bị “cò đất” trục lợi. Song theo các chuyên gia thì, dự thảo mới này nếu được thông qua thay thế Quyết định 33, vẫn bộc lộ nhiều kẽ hở...

Khắc phục “kẽ hở” bị trục lợi từ Quyết định 33

Chủ trì cuộc họp, ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND TP. HCM nhìn nhận, tách thửa đất ở là nhu cầu thực tế của người dân trên địa bàn TP. Nếu như TP không chủ động tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tách thửa hợp pháp, thì cũng không tránh được tình trạng một số trường hợp tìm cách để tách, dẫn đến vi phạm quy định pháp luật.

Sẽ xử lý hình sự những trường hợp đầu cơ, trục lợi

Ông Tuyến yêu cầu Sở Tài nguyên Môi trường tiếp tục hoàn chỉnh nội dung dự thảo quyết định sửa đổi Quyết định 33, trình UBND TP xem xét thông qua để áp dụng trong thời gian sớm nhất và tránh tình trạng bị lợi dụng vi phạm quy định pháp luật.

“TP chủ động sửa Quyết định 33 để tạo điều kiện cho người dân có nhu cầu tách thửa đất ở được quyền tách thửa, đảm bảo quyền lợi chính đáng về nhà đất mà mình sở hữu. Nguyên tắc chung là cho tách thửa, nhưng phải kiểm soát chặt theo đúng quy định pháp luật. Việc cấp phép xây dựng cho thửa đất sau khi tách bắt buộc phải dựa trên cơ sở quy hoạch được duyệt, đồng bộ và đảm bảo hạ tầng kỹ thuật”, ông Tuyến nói.

Về nâng cao vai trò quản lý nhà nước, theo ông Tuyến, tinh thần quyết định mới của UBND TP sẽ giao cho Chủ tịch UBND các quận, huyện chịu trách nhiệm chính về tách thửa trên địa bàn, kiểm tra, xử lý hình sự những trường hợp đầu cơ, trục lợi.

Sở Quy hoạch Kiến trúc có trách nhiệm rà soát quy hoạch, quản lý chặt chẽ quy hoạch những khu dân hiện hữu, những khu dân cư còn diện tích đất trống quy mô lớn để kịp thời ngăn chặn những hình thức lợi dụng chính sách để biến tướng tách thửa làm phá vỡ quy hoạch.

Nếu được thông qua, quyết định này sẽ điều chỉnh nhiều điểm trong Quyết định 33, được cho là còn nhiều kẽ hở cho các đối tượng, tổ chức trục lợi từ việc tách thửa. Cụ thể, toàn bộ TP. HCM chỉ còn lại 2 khu vực so với 3 khu vực như trước đây.

Khu vực 1, gồm các quận 1, 3, 4, 5, 8, 10, 11, Gò Vấp, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình và Tân Phú: thửa đất ở hình thành sau khi tách thửa tối thiểu 36 m2 và bề ngang mặt tiền không nhỏ hơn 3 m.

Khu vực 2, gồm các quận 2, 7, 9, 12, Bình Tân, Thủ Đức và thị trấn các huyện: thửa đất ở hình thành sau khi tách thửa tối thiểu 50 m2 và bề ngang mặt tiền không nhỏ hơn 4 m.

Khu vực 3, gồm các huyện Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ: thửa đất ở hình thành sau khi tách thửa tối thiểu 80 m2 và bề ngang mặt tiền không nhỏ hơn 5 m.

Đối với đất nông nghiệp, Sở Tài nguyên Môi trường đề xuất trường hợp thửa đất thuộc khu vực quy hoạch để sản xuất nông nghiệp được phép tách thửa, thửa đất mới hình thành và thửa đất còn lại phải đảm bảo diện tích tối thiểu 500 m2 đối với đất trồng cây hàng năm, đất nông nghiệp khác; và 1.000 m2 đối với đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối.

Khắc phục vẫn còn… “kẽ hở”

Tuy nhiên, trong dự thảo lần này vẫn còn “phân biệt” đất trống và đất có nhà ở hiện hữu. Vì thế, các chuyên gia cho rằng, đây chính là kẽ hở cho đầu nậu vin vào để trục lợi.

Giải thích rõ hơn về hiện tượng này, TS. Nguyễn Hồng Quang, giảng viên Trường Đại học Tài nguyên & Môi trường TP. HCM nêu: “Thực tế cho thấy, các căn nhà “hộp diêm” mọc lên như nấm, các đầu nậu, chủ đất vẫn hợp thức hóa và chuyển nhượng bình thường”.

“Ví như, nếu đất trống là 80 m² nhưng đối với đất có nhà ở chỉ cần 50 m², giảm được gần một nửa. Vì vậy, tôi cho rằng, không nên quy định đất có nhà hay không. Còn nếu chi tiết thì nên quy định rõ, nhà như thế nào, chứ không thể có những ngôi nhà “hộp diêm” hay nhà tạm mà trong đó không hề có bất cứ hoạt động sinh sống nào”, TS. Quang khuyến nghị.

Liệu *quy định mới có ngăn được những căn nhà "hộp diêm" tràn lan?

Ông Nguyễn Thanh Toàn, Phó giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP. HCM cho rằng: “Khống chế thửa có diện tích trên 2.000 m² thì đầu nậu lách được hết. Cho nên, vấn đề đặt ra là phải kiểm soát được hạ tầng giao thông để đảm bảo được hạ tầng đô thị”.

Luật sư Nguyễn Văn Lập, (Đoàn Luật sư TP. HCM) lại cho rằng: “Việc cá nhân mua bán đất liên tục cho nhiều người, về bản chất là kinh doanh bất động sản, nhưng không kê khai nộp thuế doanh nghiệp, không đăng ký kinh doanh là vi phạm pháp luật.

Hơn nữa, các giao dịch hiện nay đều được ký hợp đồng khống, hợp đồng “ma” với số tiền giao dịch cực thấp, chỉ bằng 30 - 70% giá trị thật của những giao dịch đó. Mục đích của họ là để giảm tiền thuế thu nhập cá nhân. Đây là những kẽ hở và rất cần sự quyết liệt không chỉ ở những người thực hiện chính sách, mà còn ở cán bộ công quyền khi thực thi công vụ”.

Bên cạnh đó, việc quy định thửa đất trên 2.000 m² phải lập dự án, nhiều ý kiến cho rằng không khả thi. Thay vào đó, cần phải có yêu cầu tối thiểu về hạ tầng giao thông, diện tích công cộng...

Cao Diên – Hải Dương