Nằm ở phía tây bắc của Tổ quốc, Sa Pa là thị xã vùng cao của tỉnh Lào Cai, cách Thủ đô Hà Nội 315 km, cách trung tâm tỉnh lỵ - thành phố Là cai 34 km. Đây là vùng đất được thiên nhiên ban tặng những nguồn lực kỳ diệu về cảnh sắc, khí hậu, tài nguyên.

Cách đây tròn 120 năm, năm 1903, đoàn thám hiểm của Sở Địa lý Đông Dương đã khảo sát và phát hiện cảnh quan kỳ vĩ của cao nguyên Lồ Suối Tủng và làng Sa Pả. Đoàn đã đặt tên Cao trạm khu vực là Sa Pa.

Đây được coi là dấu mốc ban đầu hình thành khu du lịch Sa Pa. Năm 1905, đoàn khảo sát người Pháp đã thám hiểm và đặt mốc tiêu trên đỉnh Fansipan. Ngày 2/6/1909, Chánh sứ Lao Kay (tên cũ của tỉnh Lào Cai) trình Thống sứ Bắc Kỳ đề nghị thành lập Khu điều dưỡng trên cao trạm Sa Pa. Từ sau dấu mốc đó là quá trình phát triển của Sa Pa theo năm tháng với những công trình lần lượt được dựng lên, những hoạt động du lịch từng bước phát triển.

Năm 2017, thị xã Sa Pa được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Khu du lịch quốc gia mang tầm cỡ quốc tế, từ đó tạo tiền đề cho việc quảng bá hình ảnh, xúc tiến đầu tư, thu hút khách du lịch đến Sa Pa.

Ngày 1/1/2020, thị xã Sa Pa được thành lập theo Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Đây là sự kiện mang tính bước ngoặt dành cho sự phát triển của Sa Pa và là cơ hội mở ra xây dựng đô thị Sa Pa xứng tầm là Khu du lịch quốc gia và vươn tới đẳng cấp quốc tế.

Với những bước phát triển đột phá, lượng khách du lịch đến với Sa Pa ngày một tăng, các khách sạn, nhà hàng, cơ sở kinh doanh dịch vụ, du lịch cũng phát triển mạnh, các loại hình phục vụ du lịch ngày càng phong phú.

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Tô Ngọc Liễn – Phó bí thư Thị uỷ, Chủ tịch UBND thị xã Sa Pa cho biết: “Nhìn lại chặng đường hành trình từ trạm nghĩ dưỡng đến Khu du lịch quốc gia Sa Pa, chúng ta càng tự hào vào khẳng định vị thế của du lịch Sa Pa với bề dày 120 năm hình thành và phát triển. Đây là mốc thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu và nhận diện giá trị tài nguyên du lịch đặc trưng của Sa Pa trong suốt hành trình hình thành và phát triển”.

Theo TS. Hà Văn Siêu - Phó cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, vấn đề đáng quan tâm hiện  nay của Sa Pa là tìm giải pháp để phát triển du lịch bền vững, đem lại lợi ích "kép": Du lịch trở thành kế sinh nhai cho người dân tộc thiểu số, nhưng không làm mất đi, không làm mai một những giá trị tự nhiên, giá trị văn hoá đã tồn tại. Đó thực sự là hướng đi đúng đắn mà Sa Pa đã và đang hướng tới trong hơn 100 năm hình thành và phát triển.

Hội thảo lần này, nhận được sự quan tâm, tham gia hưởng ứng của 165 đại biểu, khách mời là nhà khoa học, giới chuyên môn, nhà quản lý trên nhiều lĩnh vực tại các cơ quan Trung ương và địa phương trong cả nước.

Tại Hội thảo, các tài liệu, luận cứ khoa học đã được thảo luận, phân tích để làm sáng tỏ thêm về vai trò, giá trị của vùng đất và con người Sa Pa trong tiến trình lịch sử 120 năm hình thành và phát triển; đồng thời nêu ra những giải pháp, định hướng góp phần phát triển du lịch Sa Pa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tiến tới xây dựng Sa Pa trở thành Khu du lịch quốc gia mang tầm quốc tế.

Nguyễn Mạnh - Đỗ Biên