THCL Thời gian gần đây, nhiều hộ dân ở tổ 54, khu 5, phường Hà Trung, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đang sống trong nỗi nơm nớp lo sợ nhà có thể sập bất cứ lúc nào do hoạt động khai thác than hầm lò và lộ thiên của Công ty CP than Hà Lầm - Vinacomin. Đã nhiều có rất nhiều kiến nghị từ phía các hộ dân, thế nhưng, trên thực tế vấn đề này vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Những chiếc hố “tử thần” sau đồi các hộ dân.

Nhà dân nứt vì nổ mìn khai thác than

Theo quan sát của PV tại tổ 54, khu 5, phường Hà Trung, TP Hạ Long thì nhà của hộ dân nào cũng bị nứt do việc bắn mìn khai thác than của Công ty than Hà Lầm. Điển hình nhất là nhà của 6 hộ dân nằm trên cao, khu vực gần nhất với công trường khai thác than của công ty than Hà Lầm.

Các vết nứt tại nhà các hộ dân tổ 54, khu 5 phường Hà Trung, TP Hạ Long.

Ghi nhận thực tế của PV tại 6 hộ dân này, những vết nứt dài chạy ngang dọc khắp tường, trần nhà có những vết nứt chạy ngoằn ngoèo, có chỗ nứt to có thể lọt ngón tay út, nền gạch nứt toác phồng rộp.

“Nhiều nhà bị bỏ hoang lắm, nứt, thử hỏi lún thế này thì ai dám ở? Riêng nhà và bể của gia đình tôi phải chít chát rất nhiều lần. Nhưng giờ không còn kinh phí để làm, nếu có thì chúng tôi cũng không làm nữa, bởi vì cứ làm lại sụt thì làm làm gì? Nhà tôi bình thường nào dùng hết 500 nghìn tiền nước bởi nước bị rò rỉ đi hết!” Anh Nguyễn Văn Hiệp – Người dân tổ 54, khu 5, phường Hà Trung bức xúc nói.

Các hộ dân ở đây cho biết, hiện tượng nứt, lún này là do quá trình khai thác than của công ty than Hà Lầm, sự việc này xảy ra khá lâu rồi, khoảng 5-6 năm về trước, thế nhưng nặng nhất là cách đây 3-4 năm, nằm ở nhà mà thấy nhà rung lắc, tiếng kêu rắc rắc rắc cảm tưởng như nhà sắp đổ. Các vết rạn nứt sát móng nhà, sâu và rộng tạo thành các mạch dài bao vây nhà dân. Cách đây 1 tháng thì không còn hiện tượng nổ mìn, nhưng theo các hộ dân ở đây thì “họ vẫn đang khai thác than dưới lòng đất, hậu quả của họ để lại là những vết nứt, sự sụt lún”, đặc biệt là trận mưa ngày 5/7 vừa qua, hiện tượng sụt lún kéo dài trở nên trầm trọng hơn.

Khi PV tới nhà ông Phạm Ngọc Thành (Người dân tổ 54, khu 5, phường Hà Trung), ông Thành đã làm “thí nghiệm” cho chúng tôi thấy sự sụt lún nơi đây. Ông lấy một xô nước, đổ vào các mạch bị nứt, nước không hề tràn ra ngoài. Điều này chứng tỏ, tình trạng sụt lún nơi đây rất sâu và nghiêm trọng.

Doanh nghiệp “bình chân như vại”

Theo các hộ dân, ban đầu tiếng mìn nổ rất xa chỉ vang vọng lại kèm theo vết nứt nhỏ như đường chân chim, họ nghĩ không sao cả, thế nhưng càng về sau, từ năm 2012 khi nổ mìn nhà rung lắc ngày một mạnh, cảm tưởng như ngay dưới lòng nhà mình. Sau một thời gian theo dõi, quan sát, nhận thấy tình hình trở nên nghiêm trọng hơn, năm 2013 các hộ dân có họp nhau lại viết đơn đề nghị phường Hà Trung và Công ty than Hà Lầm giải quyết. Ban đầu, phía công ty không thừa nhận và bác bỏ hoàn toàn, khẳng định các hộ dân nằm ngoài vùng ảnh hưởng của khai trường khai tác than của công ty. Thế nhưng vào năm 2014 đường đi của lò càng sâu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân nơi đây, đặc biệt trường hợp nhà cụ Nguyễn Thị Quang bị sụp đổ hoàn toàn, phía công ty than Hà Lầm mới chịu bồi thường và đền bù riêng cho gia đình cụ.

“Vào tuần trước, Công ty than Hà Lầm có cho công nhân tới để lấp những chỗ sụt lún, rồi đặt cọc, tôi cùng các hộ dân ở đây đã đứng lên ngăn cản việc làm ấy của họ, bởi họ đã từng khẳng định, nơi chúng tôi sống nằm ngoài vùng ảnh hưởng khai thác than của công trường, thế thì tại sao phải đến đây gạt lấp làm gì? Họ muốn phủi tay hay sao? Tài nguyên than thì các vị lấy hết rồi? Giờ định bỏ rơi chúng tôi hay sao? Đơn của tôi đã lên tới tận thành phố chỉ còn thiếu mỗi tỉnh nữa thôi nhưng họ có làm được đâu.” Ông Thành bất mãn nói.

“Đợt mưa vừa rồi nhà chị bị đổ công trình vệ sinh phía sau, mẹ chị suýt chết, gọi cho chính quyền thì chỉ có phường lên thôi, chưa thấy mặt công ty đâu cả. Chán lắm em ơi! Ngủ qua đêm mới biết mai mình còn sống! Sau mỗi đợt mưa, nếu có sụt lún họ gọi lên gặp mặt hỗ trợ cao nhất là 10 triệu đồng, nhưng các hộ dân ở đây không đồng ý, bởi em xem nứt toác như thế này 10 triệu có đủ tiền mua xi măng không?” Chị Nguyễn Thị Thùy (con gái cụ Nguyễn Thị Hột) – người dân tổ 54, khu 5, phường Hà Trung, tâm sự.

Người dân ở đây cho biết thêm, trước tình trạng sụt lún gây ảnh hưởng đến 52 ngôi mộ của các gia đình, phía công ty than Hà Lầm đã đứng ra nhận trách nhiệm và đã di dời các ngôi mộ này đi với giá trị 20 triệu đồng/ngôi. Thế nhưng, thực chất các hộ dân ở đây chỉ nhận được 16,5 triệu , bởi phía công ty yêu cầu phải có hóa đơn của môi trường mới đền bù, khi phải qua môi trường thì họ đã mất 3 triệu năm trăm rồi. Các hộ dân vẫn nói vui với nhau rằng, phần bồi thường mộ họ bị “hớ” nặng.

Trao đổi với lãnh đạo công ty CP Than Hà Lầm, ông Trần Mạnh Cường – Giám đốc Công ty lại khẳng định: “Khu vực sáu hộ dân đang ở nằm ngoài vùng ảnh hưởng khai thác của công ty, do chịu sự chỉ đạo từ phía Thành phố, công ty chỉ lên phương án hỗ trợ cho các hộ dân nơi đây.”

Đã vào mùa mưa bão, tính mạng của người dân nơi đây đang ở trong thế “ngàn cân treo sợi tóc”. Nếu khu vực này không chịu ảnh hưởng của việc khai thác thì tại sao TP Hạ Long lại yêu cầu phía công ty hỗ trợ các hộ dân? Và không hiểu vì lý do gì mà phía lãnh đạo TP Hạ Long cũng như tỉnh Quảng Ninh không làm rõ vụ việc để giải đáp những khó khăn cho các hộ dân nơi đây?

PV sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.

Trần Trang