THCL Việc nguyên Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng đưa thư ký và con trai Vũ Quang Hải về làm Chủ tịch và Phó Tổng giám đốc Sabeco bị dư luận phản ứng gay gắt thời gian qua cho thấy “mỏ vàng” này không chỉ có nhiều vấn đề liên quan đến nhân sự, mà còn liên quan cả việc chậm cổ phần hóa.

Miếng bánh béo bở

Tổng Công ty Cổ phần Bia - Rượu- Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) được coi là “con gà đẻ trứng vàng” trong số các tập đoàn, tổng công ty đang được Bộ Công Thương quản lý. Quy mô hoạt động của doanh nghiệp này cũng tăng rất mạnh trong những năm gần đây.

Năm 2015, Sabeco có doanh thu 8.081 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 3.420 tỷ đồng, tăng gần 25%. Đại gia bia này cũng đang đầu tư gần 4.500 tỷ đồng vào 12 công ty con và 14 công ty liên kết hoạt động trong lĩnh vực sản xuất bia rượu, nước giải khát, thương mại, cơ khí, thủy điện, bao bì, sản xuất thủy tinh…

Đến nay, đã có hơn 10 nhà đầu tư ngỏ lời muốn mua cổ phần của Sabeco, trong đó có một số tập đoàn nước ngoài như Ashahi (Nhật Bản), Heineken (Hà Lan), ThaiBev (Thái Lan) và SAB Miller (Mỹ)… Cùng chạy đua sở hữu Sabeco còn có sự góp mặt của các doanh nghiệp trong nước như Công ty Cổ phần chứng khoán Sài Gòn (SSI), Công ty Cổ phần tư vấn Ánh Dương, Công ty cổ phần Tập đoàn Đức Bình… Tháng 2/2015, ThaiBev ngỏ ý muốn mua 40% cổ phần của Sabeco với giá trị 1 tỷ USD, nhưng thương vụ không thành công do Sabeco cho rằng mức giá này thấp.

Tổng Công ty Cổ phần Bia, rượu, nước giải khát Hà Nội (Habeco) cũng là “gà đẻ trứng vàng”. Năm 2015, tổng doanh thu các loại của tổng công ty này đạt hơn 11.000 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 1.373 tỷ đồng. Giá trị xuất khẩu các loại đạt 6 triệu USD. Năm 2016, Habeco đặt mục tiêu đạt 10.790 tỷ đồng doanh thu.

Nhà máy bia Sài Gòn ở miền Trung.

Lương thưởng khủng

Chuyện lương thưởng, thù lao cho hội đồng quản trị, ban lãnh đạo Sabeco cũng luôn là vấn đề gây nhiều chú ý tại mỗi kỳ đại hội cổ đông của đơn vị này. Theo Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2016 được Sabeco công bố mới đây, với 9 viên chức quản lý nhà nước, bình quân mỗi lãnh đạo Sabeco nhận lương và thù lao gần 520 triệu đồng trong năm 2015.

Còn theo kế hoạch năm 2016, tiền lương, thù lao của các chức danh lãnh đạo Sabeco sẽ tăng hơn 200% với mức chi 9,99 tỷ đồng lương cho 10 người quản lý (bình quân mỗi người nhận 999 triệu đồng tiền lương năm 2016).

Bên cạnh đó, nếu đạt kế hoạch đề ra trong năm nay, 4 người quản lý kiêm nhiệm của Sabeco sẽ được nhận thêm 783 triệu đồng thù lao kiêm nhiệm (bình quân mỗi người nhận 195,7 triệu đồng).

Với trường hợp của con trai nguyên Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng, ông Vũ Quang Hải với chức danh thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó Tổng giám đốc sẽ được nhận lương, thù lao và tiền thưởng vào khoảng 1,44 tỷ đồng năm 2016.

Cụ thể, như với trường hợp của con trai nguyên Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng, ông Vũ Quang Hải với chức danh thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó Tổng giám đốc sẽ được nhận lương, thù lao và tiền thưởng vào khoảng 1,44 tỷ đồng năm 2016.

Lương thưởng lãnh đạo được trả rất cao cũng là một chủ đề được quan tâm tại Habeco từ nhiều năm qua. Từ năm 2012, HĐQT Habeco được nhận thù lao gần 1,3 tỷ đồng, ban kiểm soát 504 triệu đồng/năm. Cụ thể Chủ tịch HĐQT Habeco nhận thù lao 77 triệu đồng/tháng, thành viên HĐQT 10 triệu, còn trưởng ban kiểm soát là 32 triệu đồng/tháng. Ông Nguyễn Hồng Linh, Tổng Giám đốc Habeco nhận lương 840 triệu đồng trong năm 2012, tăng khoảng 20 triệu đồng so với 2011. Mức này chưa tính thù lao cho vị trí thành viên HĐQT.

Còn theo tờ trình và được đại hội cổ đông thông qua hồi tháng 4/2016, tiền lương và thù lao năm 2015 trả cho HĐQT và ban kiểm soát là 1,55 tỷ đồng. Năm 2016, số tiền này sẽ tăng thêm 1 tỷ đồng, lên 2,55 tỷ đồng, trong đó, tiền lương của thành viên HĐQT và ban kiểm soát chuyên trách là 1,76 tỷ đồng, các thành viên HĐQT và ban kiểm soát kiêm nhiệm được trả 792 triệu đồng.

Vẫn chờ... thoái vốn

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, sau nhiều lần trì hoãn với nhiều sức ép, Sabeco và Bộ Công Thương vừa trình Chính phủ phương án bán cổ phần. Theo đó, nhà nước sẽ bán 53% cổ phần một lần duy nhất, qua đó giảm tỷ lệ sở hữu từ 89,59% xuống còn 36%. Hình thức bán đề xuất là đấu giá công khai.

Trao đổi với PV Tiền Phong, Phó Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính (VAFI), ông Nguyễn Hoàng Hải cho rằng, dựa trên tính toán của các nhà kinh tế, nếu bán hết cổ phần của nhà nước tại 2 doanh nghiệp Habeco và Sabeco thì có thể thu về khoảng 5 tỷ USD.

Với khoản tiền này, Nhà nước sẽ xây dựng được 2 đường tàu điện ngầm cho Thủ đô Hà Nội. Đây là số tiền rất lớn trong điều kiện nhà nước đang gặp khó khăn về vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản.

Ông Hải cũng cho rằng, việc thoái vốn là phải làm ngay, phải sớm có phương án trình lên Thủ tướng Chính phủ quyết định. Cùng với việc thoái vốn, phải đẩy mạnh niêm yết để thúc đẩy sự lành mạnh của hoạt động sản xuất kinh doanh tại Sabeco và Habeco.

Theo Phạm Tuyên
Tiền Phong