VASEP cho rằng điều khoản "sử dụng mã nước ngoài" là không cần thiết và không phù hợp

Được biết cho đến nay, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã gửi hai công văn báo cáo và kiến nghị (vào tháng 4 và tháng 10/2020) tới Thủ tướng Chính phủ và các Bộ ngành có liên quan về việc giải quyết vướng mắc trong quy định đăng ký sử dụng mã số mã vạch đối với hàng xuất khẩu tại Nghị định số 74/2018 (NĐ 74/2018).

Ngoài ra, các cuộc họp, VASEP cũng nhiều lần đề nghị bãi bỏ quy định về sử dụng mã số mã vạch nước ngoài tại NĐ 74/2018. Tuy nhiên, hiện nay nội dung này vẫn có trong Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 86/2012/NĐ-CP và 74/2018/NĐ-CP của Chính phủ đang được lấy ý kiến trên cổng thông tin điện tử của Chính phủ.

Theo VASEP, quy định này không những không có cơ sở pháp lý, mà còn hoàn toàn không có cơ sở thực tiễn và thông lệ quốc tế. Tổ chức GS1 quốc tế cũng như Chính phủ các nước không có quy định pháp lý để quản lý nhà nước đối với mã số mã vạch hàng hoá XNK.

"Việc tiếp tục có điều khoản về “sử dụng mã nước ngoài” trong một Nghị định của Chính phủ (một văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn thực thi Luật) dù dưới phương diện không có quy định cụ thể đi kèm, nhưng sẽ là không cần thiết và không phù hợp khi nội dung đó không phù hợp để quản lý bằng pháp lý', đại diện VASEP nêu ý kiến.

Cụ thể, tại Khoản 9, Điều 1 của Nghị định 74/2018/NĐ-CP (Sửa đổi khoản 2, Điều 19b Nghị định số 132/2008/NĐ-CP) chỉ đề cập đến mã số mã vạch (MSMV) nước ngoài nhưng trong Dự thảo lại đề cập đến mã nước ngoài (tức là ngoài MSMV còn bao gồm nhiều mã khác ví dụ như QR code,...).

VASEP cho rằng quy định này đã đưa toàn bộ mã nước ngoài được các tổ chức sử dụng trên lãnh thổ Việt Nam vào phạm vi quản lý Nhà nước trong khi về bản chất, các mã này hoàn toàn không có ý nghĩa thực tế đối với công tác quản lý nhà nước mà chỉ là các mã sử dụng mang tính tự nguyện trong các chuỗi quản lý hàng hoá của chủ hàng. Việc Dự thảo mở rộng phạm vi sang các mã khác ngoài MSMV cũng đang đi ngược lại tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 9208/VPCP-KGVX ngày 4/11/2020 về việc sửa đổi quy định pháp luật về sử dụng MSMV nước ngoài

Ngoài ra, dự thảo quy định: “Tổ chức tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc sử dụng mã nước ngoài”, VASEP cho rằng điều này không đảm bảo rằng tổ chức, doanh nghiệp có sử dụng mã nước ngoài có tiếp tục bị các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan sẽ thực hiện kiểm tra, thanh tra hay hậu kiểm việc sử dụng mã nước ngoài hay không. Bởi vì “tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về sử dụng mã nước ngoài” là “pháp luật” nào trong phạm trù này? Quy định này của Dự thảo không chỉ thiếu rõ ràng mà còn dễ dẫn đến các cách hiểu khác nhau cho cả DN và cơ quan Nhà nước.

Hưng Khánh