Theo các chuyên gia, năm 2020 có thể là năm biến động đối với ngành gỗ do ảnh hưởng của dịch Covid-19 đang diễn biến rất phức tạp tại Trung Quốc – một trong những thị trường xuất nhập khẩu các mặt hàng gỗ rất quan trọng của Việt Nam. Thực tế, bức tranh thương mại gỗ Việt Nam – Trung Quốc chủ yếu hình thành do nhóm các mặt hàng gỗ nguyên liệu. Dịch Covid-19 bùng phát tháng 12/2019 được cho là sẽ tiếp tục tác động tiêu cực đến quan hệ thương mại giữ hai nước.

Hiện, dăm gỗ là mặt hàng chính được xuất khẩu sang Trung Quốc với kim ngạch trên 972 triệu USD (2019), chiếm 79,2% tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng gỗ Việt Nam xuất khẩu vào thị trường này. Dịch Covid- 19 làm cho các công ty sản xuất giấy, bột giấy tại Trung Quốc phải ngừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng.

Theo ông Tô Xuân Phúc – Chuyên gia Tổ chức Forest Trends  chia sẻ, điều này đang và sẽ tiếp tục gây ra tình trạng chậm trễ trong việc xuất khẩu dăm của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đã quyết định dừng dỡ hàng ở một số cảng và tăng cường biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt đối với các phương tiện vận chuyển, bốc dỡ hàng, bao gồm hàng vận chuyển bằng tàu biển và điều này cũng gây ra khó khăn trong xuất khẩu dăm gỗ từ Việt Nam.

Ngành gỗ đối diện với nhiều khó khăn từ dịch Covid-19

Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng nhập khẩu các loại ván từ Trung Quốc với gần 400 triệu USD. Dịch Covid- 19 đã làm cho luồng cung này hiện đang bị dừng lại. Lượng hàng đã nhập có thể giúp doanh nghiệp Việt đủ nguyên liệu từ nguồn này trong vòng 1-2 tháng nữa. Hết giai đoạn này, nếu dịch chưa dừng lại, các doanh nghiệp nhập khẩu từ Việt Nam sẽ cần tìm kiếm nguồn hàng thay thế hoặc phải đình trệ sản xuất.

Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam Đỗ Xuân Lập cho rằng, dịch Covid-19 còn tác động đến các nhà máy của Trung Quốc vận hành tại Việt Nam, khi các nhà máy chưa được phép quay lại hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng do chính sách phong toả của cả Việt Nam - Trung Quốc.

Bên cạnh đó, dịch Covid-19 còn tác động đến các doanh nghiệp FDI từ các quốc gia khác hoạt động tại Việt Nam và phụ thuộc vào nguồn cung nguyên liệu từ Trung Quốc.

Năm 2019, trong xuất khẩu lâm sản, riêng các mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 10,3 tỷ USD, tăng 22% so với kim ngạch năm 2018. Đây là mức tăng trưởng rất cao, đặc biệt ở những thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc và EU và tiếp tục duy trì động lực tăng trưởng trong tương lai.

Ngọc Linh