Mùa nước nổi, buôn lậu đường cát tăng, khó kiểm soát

Điển hình, những nơi được gọi là điểm nóng của hàng lậu phải kể đến như kênh 79, 5 Lùng, Sáu Nhỏ, Vĩnh Tế, rạch Miếng Ngói Lớn, Miếng Ngói Nhỏ… Các đối tượng đưa hàng vào nội địa để tiêu thụ bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, lực lượng chức năng rất khó khan trong công tác kiểm soát.

Trong đó, đáng chú ý là buôn lậu mặt hàng đường cát. Tại Tây Ninh, Long An, An Giang, Kiên Giang… hoạt động buôn lậu đường cát gia tăng, nhất là vào ban đêm.

Theo thống kê, trong tháng 10/2020, lực lượng 389 tỉnh An Giang đã phát hiện 187 vụ hàng lậu, giảm 36,8% so tháng trước nhưng tăng đến 23% so với cùng kỳ. Tổng trị giá hàng hoá bắt giữ khoảng 4,86 tỷ đồng, giảm 55% so với tháng trước nhưng tăng 160% so với cùng kỳ.

Trong đó, đường cát nhập lậu bắt giữ gần 103 tấn đường cát, tăng 2 lần so tháng trước và tăng 4,5 lần so với cùng kỳ. Trong 10 tháng đầu năm 2020, cơ quan chức năng của tỉnh An Giang đã thu giữ hơn 342 tấn đường cát.

Đặc biệt, trên tuyến đường bộ, đường cát nhập lậu tập trung tuyến Tịnh Biên - Châu Đốc; Vĩnh Nguơn - Châu Đốc và Vĩnh Xương - Tân Châu. Phương tiện vận chuyển bằng xe gắn máy chạy tốc độ cao; cất giấu, trà trộn trên các phương tiện chở khách và hàng hóa. Tuyến đường thủy, các ghe tàu lợi dụng chở hàng hóa hợp pháp để cất giấu hàng lậu. Riêng địa bàn trọng điểm về buôn lậu đường gồm các Đồn cửa khẩu quốc tế Vĩnh Xương; Đồn Biên phòng cửa khẩu Long Bình; Đồn Biên phòng Vĩnh Ngươn; Đồn cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên.

Còn tại Long An, hai mặt hàng nhập lậu có số lương lớn là thuốc lá và đường cát. Trong 9 tháng đầu năm 2020, lực lượng 389 Long An xử lý gần 1.100 vụ hàng lậu, đã thu giữ gần 1,8 triệu gói, thuốc lá và 38 tấn đường cát.

Gần đây nhất, ngày 16/10, lực lượng chức năng An Giang đã phát hiện khu vực cống Tư Mèo (thuộc khóm Xuân Bình) các đối tượng từ Campuchia vận chuyển hơn 1,3 tấn đường cát vào thị trường nội địa tiêu thụ.

Theo Hiệp Hội mía đường Việt Nam, chỉ trong 8 tháng đầu năm 2020, lượng đường cát nhập khẩu chính ngạch vào Việt Nam đã đạt gần 1 triệu tấn, tăng hơn 6 lần so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, lượng đường cát sản xuất nguyên liệu mía nhập khẩu từ Thái Lan chiếm tỷ lệ cao nhất với 89,94% lượng đường đã nhập khẩu.

Đại diện một DN sản xuất đường cát ở Tây Ninh cho hay, đường cát nhập khẩu có giá rẻ hơn đường sản xuất trong nước, trong khi đó đường cát nhập lậu, chủ yếu là đường Thái Lan với số lượng không nhỏ đã làm cho hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành mía đường trong nước ngày càng khó cạnh tranh và bị thu hẹp dần.

Đồng quan điểm, nhiều DN mía đường hiện đều có chung cảnh ngộ hoạt động sản xuất kinh doanh bị khê đọng, do đường nhập khẩu gia tăng và sức ép đường nhập lậu giá rẻ. Trước tình cảnh này, trong số 41 nhà máy đường thì có tới 12 nhà máy đã phải đóng cửa, ngừng hoạt động. Ngoại trừ các DN hoạt động đa ngành, còn lại đa phần các DN đường đều đang “chết lâm sàng” và khó khăn vẫn tiếp diễn.

Phó Ban Chỉ đạo 389 tỉnh An Giang - ông Nguyễn Tấn Phước - đánh gíá, do nhu cầu tiêu thụ không ngừng tăng cùng với lợi nhuận thu được từ hoạt động buôn lậu khá lớn, dự báo sắp tới tình hình buôn lậu qua biên giới tiềm ẩn nhiều nguy cơ phức tạp, trong đó có mặt hàng đường cát.

Từ thực tế này, các lực lượng chức năng ở biên giới Tây Nam đang được chỉ đạo tăng cường công tác kiểm ra, kiểm soát hoạt động buôn lậu, tập trung siết chặt các điểm nóng về hàng lậu, nhất là mặt hàng đường cát từ ngay khu vực biên giới để phòng chống hàng lậu hiệu quả.

H.M