Báo cáo của Cục PVTM (Bộ Công thương) mới đây cho thấy có 2 vấn đề: xu thế bảo hộ đang gia tăng; tần suất các vụ kiện phòng vệ thương mại với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vẫn duy trì ở mức độ cao.

Theo đại diện Cục PVTM, ngay cả khi phát triển được chuỗi sản xuất tại Việt Nam, nếu xuất khẩu tăng nhanh, đột biến thì ngoài biện pháp chống lẩn tránh, không loại trừ khả năng nước nhập khẩu sẽ điều tra chống bán phá giá và trợ cấp với sản phẩm của Việt Nam như đã làm trước đó với một số nước khác. Xuất khẩu hàng hoá tăng trưởng càng nhiều thì biện pháp PVTM càng tăng.

Ảnh minh họa

Do đó, bên cạnh việc chú trọng phát triển theo chiều sâu (tăng giá trị gia tăng trong nước), Việt Nam cũng cần theo dõi kỹ để cảnh báo sớm nếu như xuất khẩu sang một số thị trường gia tăng nhanh đột biến.

Để thực hiện hiệu quả việc cảnh báo này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành liên quan. Ngoài ra, các DN Việt cần thận trọng khi xem xét mở rộng đầu tư, đặc biệt để sản xuất phục vụ xuất khẩu các mặt hàng đã bị nước nhập khẩu áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại với nước thứ 3. 

Sự thay đổi này rất nguy hiểm với hàng hóa Việt Nam. Bởi lẽ, các nước nhập khẩu như Mỹ có thể áp dụng tối đa biện pháp chống lẩn tránh thuế. Vì vậy phải xác định mặt hàng nào có nguy cơ cao bị áp dụng triết lý mới này để cảnh báo, nhất là trong bối cảnh xung đột thương mại Mỹ - Trung tăng cao.

Đây là nguy cơ lớn cản trở và thách thức cho phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Theo sát diễn biến các xung đột và tranh chấp thương mại, từ đó cập nhật kịp thời và dự báo những vấn đề “nóng” liên quan đến phòng vệ thương mại để cảnh báo sớm cho DN, là điều DN trông chờ vào Nhà nước. 

 PV