Theo đó, trong loạt 5 chất vấn đầu tiên mà các đại biểu Quốc hội đặt ra đối với Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng tại phiên chất vấn thì có tới 4 câu hỏi liên quan đến công tác đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông.

Cụ thể, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thanh Hải (Thừa Thiên Huế) cho rằng, thời gian qua Thủ tướng Chính phủ luôn đưa ra chỉ đạo không đầu tư các tuyến cao tốc 2 làn xe. Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế vẫn đang có 2 đoạn tuyến cao tốc Bắc – Nam là Cam Lộ - La Sơn và La Sơn – Túy Loan chỉ có 2 làn xe dẫn đến không phát huy hiệu quả đầu tư, gây ùn tắc giao thông. Nhiều phương tiện vẫn phải lựa chọn phương án sử dụng Quốc lộ 1.

"Bộ GTVT có thể cho biết kế hoạch rà soát, đầu tư hoàn thiện các tuyến cao tốc lên 4 làn xe sẽ được thực hiện như thế nào trong thời gian tới", đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu câu hỏi.

Đối với nội dung này, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, Thủ tướng Chính phủ luôn nhắc nhở, quán triệt khi đầu tư các tuyến cao tốc cần đầu tư hoàn thiện 1 lần, ít nhất từ 4 làn xe trở lên. Tuy nhiên, cả nước vẫn còn có tới 5 tuyến cao tốc có quy mô 2 làn xe, trong đó có 2 tuyến qua địa phận Thừa Thiên Huế.

Tại phiên chất vấn, đại biểu Quốc hội Lê Hoàng Anh (Đoàn tỉnh Gia Lai) nêu rõ, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, của ngành giao thông, nhiều doanh nghiệp đã chung tay đầu tư nâng cấp hạ tầng giao thông đường bộ theo hình thức BOT. Tuy nhiên, đến nay một số doanh nghiệp không có khả năng hoàn vốn đầu tư do Bộ Giao thông Vận tải đầu tư bằng ngân sách nhà nước tuyến song hành hoặc tuyến tránh, làm phá vỡ phương án tài chính của dự án. Đại biểu nêu dẫn chứng, cử tri phản ánh và bức xúc khi nhà đầu tư ở Gia Lai đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 14 đoạn ở Đắk Lắk theo hình thức BOT, sau khi đưa vào sử dụng chưa được 1 năm thì Bộ Giao thông Vận tải đầu tư từ ngân sách nhà nước tuyến tránh thị xã Buôn Hồ, gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp và doanh nghiệp đang đứng bên bờ phá sản.

Đại biểu Lê Hoàng Anh đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của mình và phương án giải quyết vấn đề trên.

Trả lời câu hỏi chất vấn của các đại biểu Quốc hội Lê Hoàng Anh, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, các doanh nghiệp, nhà đầu tư thực hiện đầu tư dự án BOT, tuy nhiên sau đó nhà nước mở tuyến nhánh song song làm ảnh hưởng đến hiệu quả của các dự án đầu tư tuyến BOT. Bộ trưởng cho biết, trong quá trình phát triển đất nước, chiến lược phát triển hạ tầng giao thông đôi khi không lường hết được các khả năng.

Bộ trưởng cho biết, cách đây 10, 15 năm, nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông rất lớn, nguồn lực có hạn, chúng ta đã tạo mọi điều kiện để mời gọi nhà đầu tư. Đến khi kinh tế xã hội phát triển, chúng ta xây dựng những kế hoạch, chiến lược, cùng với sự phát triển thực tiễn, khi rà soát lại, ta thấy cần tiếp tục đầu tư hạ tầng giao thông, chính vì thế, nhiều dự án bị ảnh hưởng. Cụ thể, khi hoàn thành toàn bộ tuyến cao tốc Bắc Nam phía đông, rất nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng, bị chia sẻ lưu lượng.

Ngay trong Luật PPP cũng quy định, khi một dự án đầu tư BOT của doanh nghiệp nếu doanh thu vượt quá 125% so với dự tính thì nhà đầu tư phải chia sẻ lại cho nhà nước. Nếu doanh thu thấp hơn dưới 75% so với dự tính, thì Nhà nước phải chia sẻ với doanh nghiệp. Riêng với dự án này, khi làm tuyến tránh Buôn Hồ, dự án BOT Quang Đức bị ảnh hưởng. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã có ý kiến giao Bộ GTVT nghiên cứu, trình Chính phủ phương án mua lại của nhà đầu tư. Đây là một tồn tại, hạn chế, sắp tới, Bộ sẽ tham mưu Chính phủ trình Quốc hội cơ chế thu phần vốn nhà nước đầu tư trên các tuyến cao tốc, cơ chế xử lý với các tuyến BOT bị ảnh hưởng do Nhà nước đầu tư các tuyến cao tốc, tuyến đường tránh.

Trong phiên chất vấn hôm nay, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng các bộ Kế hoạch  và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ, Công an, Quốc phòng, cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Thiên Trường (T/h)