Chủ tọa Ngô Thị Ánh cho hay, số tiền thu về từ hành vi xây nhà trái phép, cho gần 140 người thuê với giá 500 triệu đồng không khớp với tổng số tiền thu hơn 46 tỷ đồng theo cáo buộc của Viện Kiểm sát. Đặc biệt ,còn 12 người trong số này, cơ quan điều tra chưa lấy lời khai. Vì vậy, toà cho rằng cần bổ sung lời khai để đảm bảo quyền lợi cho họ.

 Ông Phạm Minh Nguyệt tại phiên tòa sơ thẩm

Ông Nguyệt bị cáo buộc có hành vi tham ô khi yêu cầu các xí nghiệp thành viên rút hơn 40 tỷ đồng. Tuy nhiên, toà thấy số tiền này không phải do ông Nguyệt trực tiếp quản lý nên cần xem xét lại tội danh.

Ngoài ra, tòa cũng đề nghị làm rõ một số vấn đề khác liên quan đến việc thu chi tại một số đơn vị thành viên Hadico.

Trước đó, sáng cùng ngày, Viện Kiểm sát công bố cáo trạng cho thấy Hadico dưới thời quản lý của ông Nguyệt đã có một loạt sai phạm.

Thời gian đương chức tại Hadico, ông Nguyệt đã có nhiều sai phạm

Theo cơ quan công tố, Xí nghiệp Vườn quả du lịch Từ Liêm (chi nhánh của Hadico) được giao hơn 400.000m2 đất, trong đó có 370.000m2 là vườn quả Thanh niên, Vườn thực vật Hà Nội và 33.000m2 đất đường, mương nội bộ. Thời hạn sử dụng đất lâu dài.

Tháng 12/2011, bà Đặng Thị Thanh Tâm (Giám đốc Xí nghiệp) có Tờ trình "cải tạo" một phần khu đất và được ông Nguyệt đồng ý. Xí nghiệp đã phá dỡ khu nhà kho cũ trên lô đất 8.400m2, xây mới 14 gian kios và 114 gian nhà cấp bốn cho cán bộ, nhân viên thuê bằng nguồn vốn do xí nghiệp huy động. 

Ông Nguyệt đã bàn với Đỗ Văn Hảo (Phó tổng giám đốc Hadico) và bà Tâm thu của người thuê nhà 500 triệu đồng/gian, thời gian sử dụng 15 năm. Tổng cộng có 100 gian nhà được ký hợp đồng cho thuê và thu của 138 người, tổng số tiền là 46,8 tỷ đồng.

Ngoài ra, từ nguồn thu cho thuê trên, Hadico còn nhận 239 triệu đồng ngoài hợp đồng. Nguyệt giao cho bà Nguyễn Thị Huyền Hảo (Kế toán trưởng Công ty Hadico) quản lý nhưng lại để ngoài sổ sách. 

Cơ quan tố tụng xác định, ông Nguyệt đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ trong việc phá dỡ, xây dựng nhà cho thuê. Việc làm này vi phạm quy định Luật Đất đai, Luật Xây dựng nhằm tạo nguồn thu bất hợp pháp để sử dụng gây hậu quả nghiêm trọng.

Trong quá trình điều tra, lực lượng chức năng xác định Hadico là tổ chức kinh tế không thuộc đối tượng giao đất mà không thu tiền sử dụng đất. Việc xây dựng nhà trên đất và cho các hộ thuê là không đúng quy định tại Luật Đất đai.

Liên quan tới việc thực hiện các công trình nội bộ Hadico...

Cơ quan công tố cáo buộc, năm 2010 - 2011, công ty đầu tư nhiều dự án, trong đó, có Dự án đầu tư xây dựng cơ sở ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất bảo quản hoa phục vụ phát triển vùng hoa Tây Tựu; Dự án làm hàng rào tại Xí nghiệp Vườn quả du lịch Từ Liêm...

Khi đó, ông Nguyệt có chủ trương yêu cầu các nhà thầu thi công trích một khoản tiền nộp lại để Hadico sử dụng. Các nhà thầu nộp về là 2,3 tỷ đồng song không được nhập quỹ mà để ngoài sổ sách, phục vụ mục đích cá nhân của bị can.

Ông Nguyệt còn sai phạm ở dự án cải tạo Khu tập thể Lĩnh Nam do Xí nghiệp Thanh Trì quản lý. Năm 2008-2010, Xí nghiệp Dịch vụ nông nghiệp Thanh Trì (chi nhánh của Hadico) đã sửa chữa, xây dựng 58 gian nhà cấp bốn trên nền nhà kho và khu tập thể cũ để cho cán bộ nhân viên thuê.

Ông Nguyệt chỉ đạo xí nghiệp quản lý 39 gian để cho thuê. Riêng bị can tự quyết định cho bảy người là lãnh đạo công ty và xí nghiệp thành viên được thuê tám gian nhà (trong số 19 gian còn lại) với giá 300 - 350 triệu đồng/gian. Tổng số tiền thu được 2,3 tỷ đồng để ngoài sổ sách, sử dụng theo chỉ đạo của Nguyệt.

Cáo trạng cho rằng, ông Nguyệt chỉ đạo 12 nhân viên tạm ứng 36,8 tỷ đồng từ các khoản thu trên, nhưng gần 19 tỷ đồng trong số đó dùng cho mục đích cá nhân.

Đến nay, sau khi đối ứng các khoản, cơ quan chức năng xác định, Hadico còn thiệt hại khoảng 2 tỷ đồng. Hành vi của ông Nguyệt, ông Hảo, bà Hảo, Tâm… phạm vào tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Ở tội danh "tham ô tài sản", ông Nguyệt được xác định là chủ mưu

Theo cơ quan công tố, từ cuối năm 2009 đến 2014, ông Nguyệt chỉ đạo Kế toán trưởng Hảo, giám đốc các xí nghiệp thành viên và cán bộ dưới quyền lập khống chứng từ, rút tiền từ nguồn vốn phục vụ sản xuất và bình ổn giá của Hadico đưa cho bị can. Tổng số tiền cấp dưới đã rút từ công ty đưa cho Nguyệt là hơn 40 tỷ đồng.

Để tránh bị phát hiện, ông Nguyệt đã chỉ đạo cấp dưới ký khống hợp đồng vay ngân hàng 19 tỷ đồng, lấy tiền hoàn trả trước cho Hadico. Sau đó, bị can dùng tiền cá nhân và khoản để ngoài sổ sách, hoàn trả cho Công ty tổng cộng gần 26 tỷ đồng.

Ông Nguyệt bị cáo buộc tham ô gần 15 tỷ đồng của Hadico (đến nay gia đình bị can đã khắc phục hết). Hiện công ty chỉ còn thiệt hại gần 1,9 tỷ đồng tiền lãi phát sinh từ khoản vay 19 tỷ đồng của ngân hàng.

Ông Nguyễn Trọng Hùng, Giám đốc Xí nghiệp Bắc Hà và một số xí nghiệp thành viên khác của Hadico đã rút tiền đưa cho Nguyệt sử dụng trái mục đích nên bị quy tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

 Theo cơ quan công tố, tháng 12/2011, bị cáo Đặng Thị Thanh Tâm (cựu Giám đốc Xí nghiệp Vườn quả du lịch Từ Liêm) trình ông Nguyệt phương án tháo dỡ khu nhà kho trên lô đất Trạm máy kéo 8.400m2 (trong tổng số diện tích hơn 400.000 m2 xí nghiệp được giao quản lý). Mục đích là xây mới 14 gian kiốt và 114 gian nhà cấp bốn cho cán bộ, nhân viên thuê bằng nguồn vốn do xí nghiệp huy động.

Giá thuê mỗi căn nhà 500 triệu đồng. 100 gian được ký hợp đồng cho thuê và thu tiền của 138 người với 46,8 tỷ đồng. Trong số tiền này, ông Nguyệt sử dụng cá nhân gần 18 tỷ đồng.

Cơ quan tố tụng xác định, sai phạm trên đã vi phạm quy định Luật Đất đai, Luật Xây dựng, gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài ra, ông Nguyệt còn bị cáo buộc chỉ đạo Xí nghiệp Thanh Trì xây dựng 58 gian nhà cấp bốn để cho thuê…Tổng số tiền thu 2,3 tỷ đồng song đã để ngoài sổ sách.

Theo cơ quan công tố, từ cuối năm 2009 đến 2014, ông Nguyệt chỉ đạo kế toán trưởng, giám đốc các xí nghiệp thành viên và cán bộ dưới quyền lập khống chứng từ, rút tiền từ nguồn vốn phục vụ sản xuất và bình ổn giá của Hadico để đưa cho mình hơn 40 tỷ đồng.

Trước khi vụ án được khởi tố, ông Nguyệt đã hoàn lại 25 tỷ đồng; 15 tỷ đồng còn lại tham ô, gia đình ông Nguyệt đã khắc phục xong.

Ở tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, ông Nguyệt bị xác định gây thiệt hại gần 46 tỷ đồng. Sau khi đối trừ, số tiền còn gần 18 tỷ đồng và gia đình cũng khắc phục gần hết.

Nguyên Tuệ