Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam, vương triều Trần được biết đến là một vương triều cường thịnh, giỏi trong phát triển kinh tế xã hội, một triều đại thượng võ với nghệ thuật quân sự vượt bậc và những chiến công lẫy lừng của ba lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông.

Trên mảnh đất Hưng Hà, tỉnh Thái Bình, các vua Trần đã cho xây dựng hành cung Long Hưng - nơi diễn ra những sự kiện lịch sử trọng đại và Tam Đường - nơi lưu giữ hài cốt các vị tổ triều Trần như: Thủy tổ Trần Kinh, Thái tổ Trần Hấp, Nguyên tổ Trần Lý, Thái Thượng Hoàng Trần Thừa. Thái Đường Lăng là nơi an nghỉ của các hoàng đế nhà Trần như Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông, các hoàng hậu sau khi qua đời đều được đưa về hợp táng tại các lăng mộ có tên Thọ Lăng, Chiêu Lăng, Dụ Lăng, Quy Đức Lăng.

Khu lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần thuộc địa phận xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 2408/QĐ-TTg ngày 31/12/2014.

Hằng năm, lễ hội đền Trần được tổ chức từ ngày 13 -17 tháng Giêng âm lịch, với nhiều nội dung phong phú và có nhiều nét khác biệt so với địa phương khác, thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương. 

Với những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, lễ hội đền Trần đã được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 231/QĐ-BVHTTDL ngày 27/1/2014 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đây là sự ghi nhận, đánh giá cao công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng địa phương đối với lễ hội đền Trần Thái Bình trong nhiều năm qua và cũng là niềm tự hào, nguồn động viên, cổ vũ nhân dân Thái Bình tiếp tục lưu giữ và trao truyền hào khí Đông A, giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ sau.

Căn cứ Thông báo số 693-TB/TƯ ngày 30 tháng 5 năm 2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Thái Bình về chủ trương tổ chức một số lễ hội ở quy mô cấp tỉnh; Quyết định số 2609/QĐ-UBND ngày 17 tháng 9 năm 2019 của ủy ban nhân dân tỉnh về việc tổ chức lễ hội đền Trần ở quy mô cấp tỉnh, ngày 30/12/2022, UBND tỉnh Thái Bình ban hành Kế hoạch Tổ chức Lễ hội đền Trần năm 2023.

Tại lễ hội đền Trần Thái Bình năm nay có: Triển lãm nhiếp ảnh mỹ thuật tỉnh Thái Bình mừng Đảng, mừng xuân, Thi cỗ cá, thi pháo đất, Liên hoan văn nghệ quân chúng huyện Hưng Hà; Thi gói bánh chưng, tổ chức Ngày Thơ Việt Nam, tổ chức giải võ cổ truyền tỉnh Thái Bình; Tổ chức giải kéo co huyện Hưng Hà, thi kéo lửa nấu cơm cần xã Tiến Đức. Đặc biệt, điểm nhấn trong lễ hội đền Trần năm 2023 là Chương trình Khai mạc Lễ hội với chương trình nghệ thuật đặc sắc mang tên “Hào khí Đông A”; Đêm khai mạc sẽ được thắp sáng trong màu sắc lung linh của pháo hoa khi tiếng trống khai Hội đền Trần chính thức vang lên;…

Đến với đền Trần Thái Bình nhân dân và du khách thập phương không mất bất cứ chi phí nào ngoài tiền gửi xe.

Trong khuôn viên khu di tích lịch sử nhà Trần ngoài khu vực viết sớ; gian hàng trưng bày sản phẩm, giới thiệu quảng bá sản phẩm OCOP tỉnh Thái Bình thì còn có các gian hàng bán ẩm thực, đồ chơi, túi xách, kính mắt,… nhằm phục vụ nhu cầu của nhân dân và du khách thâp phương.

Quỳnh Nga